بررسی ارتباط مدت زمان تغذیه با شیر مادر و شاخص توده‌ی بدنی در نوجوانان 14-13 سال

Abstract

مقدمه: در دهه‌های اخیر شیوع چاقی در نوجوانان، در جهان افزایش یافته است. در برخی مطالعات ارتباط معکوسی بین دوران مصرف شیر مادر و چاقی گزارش شده است. بر این اساس، مطالعه‌ی حاضر با هدف بررسی ارتباط مدت زمان تغذیه با شیر مادر با نمایه‌ی توده‌ی بدنی (BMI) در نوجوانی انجام گرفت. هم‌چنین ارتباط عوامل تاثیرگذار دیگر؛ شامل وزن هنگام تولد، نمایه توده بدنی والدین، نوع زایمان (سزارین یا طبیعی)، وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی افراد، شغل و تحصیلات والدین نیز مورد بررسی قرارگرفت. مواد و روش‌ها: این مطالعه‌ی مقطعی روی 496 نفر نوجوان 14-13 ساله‌ انجام گرفت. اطلاعات در مورد مدت زمان تغذیه با شیر مادر و وزن تولد با مراجعه به کارت رشد افراد جمع‌‌آوری گردید. وضعیت اقتصادی ـ اجتماعی، نوع زایمانBMI والدین توسط پرسش‌نامه‌ی کتبی با پرسش از والدین مشخص شد. تحلیل آماری داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS ویرایش 18 انجام گرفت. یافته‌ها: تفاوت معنی‌داری در مدت زمان مصرف شیر مادر میان نوجوانان لاغر، طبیعی و دارای اضافه وزن مشاهده نگردید (0/061P=). وزن بدو تولد نوجوانان دارای اضافه وزن و چاقی به طور معنی‌داری نسبت به نوجوانان با BMI طبیعی یا لاغر بیشتر بود (0/011P =). علاوه بر این، BMI مادر و پدر نوجوانان دارای نمایه توده‌ی بدنی در محدوده اضافه وزن و چاقی، به طور معنی‌داری بیشتر از والدین نوجوانانی بود که نمایه توده بدنی شان در محدوده‌ی طبیعی یا لاغر قرار داشت (به ترتیب 0/004P=، 0/019P=). نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد عواملی چون وزن بدو تولد و BMI والدین نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای در تعیین BMI زمان نوجوانی دارد.