نقش واسطه‌ای شفقت به خود در رابطه بین ناگویی هیجانی و علایم شخصیت مرزی با اقدام به رفتار خودجرحی غیرخودکشی‌گرا در سربازان

Abstract

زمینه و هدف: رفتار خودجرحی غیرخودکشی‌گرا پیش‌بین قوی اقدام به خودکشی در آینده محسوب می‌شود. رفتارهای خودجرحی غیرخودکشی گرا در نمونه‌های نظامی بیشتر است. به‌ منظور فهم بهتر این رفتار و عوامل مرتبط و میانجی آن پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه‌ای شفقت به خود در رابطه بین ناگویی هیجانی و علایم شخصیت مرزی با اقدام به رفتار خودجرحی غیرخودکشی گرا در سربازان انجام شد. روش‌ها: طرح پژوهش توصیفی از نوع همبستگی از طریق الگویابی مدل معادلات ساختاری بود. تعداد 254 سرباز از ارتش در شهر تهران در سال 1398 به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه‌های خود آسیبی عمدی، ناگویی هیجانی، علایم شخصیت مرزی و شفقت به خود را تکمیل کردند. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از آزمون‌های همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر از طریق مدل معادلات ساختاری با استفاده از نسخه 23 نرم‌افزار SPSS و Liserl-8.80 انجام شد. یافته‌ها: رفتارهای خودجرحی با نمره کلی ناگویی هیجانی (39/0r=،01/0>p) و علایم مرزی (64/0r=،01/0>p) رابطه مثبت و معنی‌دار دارد، در حالی‌ که با شفقت به خود (69/0-r=،01/0>p) رابطه منفی و معنی‌دار دارد. همچنین شفقت به خود با نمره کلی ناگویی هیجانی (41/0r=-،01/0>p) و علایم مرزی (60/0r=-،01/0>p) رابطه منفی و معنی‌دار دارد. علاوه بر این، نتایج تحلیل مسیر نشان داد که شفقت به خود نقش میانجی را در رابطه بین ناگویی هیجانی و علایم شخصیت مرزی با اقدام به رفتارخودجرحی غیرخودکشی گرا ایفا می‌کند. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این پژوهش می‌توان گفت شفقت به خود به‌ عنوان عامل محافظت‌کننده در برابر اثرات منفی ناگویی هیجانی و علایم شخصیت مرزی عمل می‌کند. ناگویی هیجانی و علایم شخصیت مرزی عامل مؤثری در اقدام به رفتارهای خودجرحی است که می‌تواند به‌واسطه سازه‌ شفقت به خود میانجی‌گری شود؛ بنابراین این عامل را می‌توان در تدوین برنامه‌های پیشگیری و درمانی برای رفتارهای خودجرحی غیرخودکشی‌گرا در سربازان مدنظر قرارداد.