بررسی عوامل استرس‌زای شغلی کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان

Abstract

مقدمه: امروزه، استرس یکی از مشکلات انسان‌ها، به ویژه در کشورهای در حال رشد و پیشرفته است. از این‌رو شناخت عوامل به وجود آورنده‌ی این مشکل و ارایه‌ی نتایج راه حل‌های مناسب، ذهن افراد زیادی را به خود مشغول کرده است. پژوهش حاضر در سال 1388 با هدف تعیین عوامل استرس‌زای شغلی کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شده است. روش بررسی: روش پژوهش، پیمایشی و ابزار گردآوری اطلاعات، پرسش‌نامه بود. روایی پرسش‌نامه توسط متخصصان روانشناسی و کتابداری و اطلاع رسانی تأیید شد و پایایی آن با استفاده از Cronbach’s alpha برابر 91/0 به دست آمد. جامعه‌ی آماری مورد مطالعه، 77 نفر از کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در سال 1388 بودند. با توجه به این‌كه جامعه‌ی مورد بررسی، چندان بزرگ نبود، بدون انجام نمونه‌گیری، از روش سرشماری استفاده شد. شیوه‌ی گردآوری اطلاعات، مراجعه‌ی حضوری بود. داده‌ها پس از گردآوری، در نرم‌افزار SPSS وارد گردید و سپس از طریق آمار توصیفی و آزمون استنباطی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهد که اثرگذارترین عامل استرس‌زا، عدم حمایت سرپرستان و کمترین تأثیر مربوط به مشخص نبودن گروه مخاطبین می‌باشد. رتبه بندی عوامل استرس‌زا در ابعاد چهارگانه‌ی Lothans نشانگر آن است که بعد ساخت‌های سازمانی، بیشترین میانگین و بعد شرایط فیزیکی سازمان، کمترین میانگین را به خود اختصاص داده است. بین سن، سابقه‌ی کار، میزان تحصیلات و عوامل استرس‌زای شغلی کتابداران، رابطه‌ی‌ معنی‌داری وجود دارد. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که از نظر کتابداران شاغل در کتابخانه‌های دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، مهم‌ترین عوامل استرس‌زا به ترتیب عدم حمایت سرپرستان، عدم توجه به ارتقای شغلی، عدم امنیت شغلی، انجام کار فقط به منظور رفع تکلیف و عدم همکاری مدیر کتابخانه می‌باشند، بنابراین مدیران کتابخانه‌ها باید عوامل ایجاد استرس را شناسایی و اقدامات لازم در راستای رفع آن‌ها را انجام دهند. واژه‌‌های کلیدی: فشار روانی؛ کتابداران؛ کتابخانه‌های دانشگاهی.