بررسی عوامل مرتبط با بروز عوارض دیابت: یک مطالعه مورد شاهدی مبتنی برجمعیت

Abstract

مقدمه و اهداف: دیابت به‌عنوان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غدد درون‌ریز در سراسر جهان محسوب می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی عوامل مرتبط با بروز عوارض دیابت به انجام رسید. روش کار: یک مطالعه مورد شاهدی بر اساس داده‌های 70089 بیمار مبتلابه دیابت ( 4622 نفر مورد 53613 نفر شاهد) استخراج‌شده از سامانه پرونده الکترونیک سلامت سینا ®SinaEHR در جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 1397 اجرا گردید. تأثیر متغیرهای مستقل بر شانس ابتلا به عوارض دیابت با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک تک متغیره و چند متغیره با کنترل اثر مخدوش‌کننده‌های احتمالی موردبررسی قرار گرفت. یافته‌ها: با استفاده از رگرسیون چند متغیره شانس ابتلا به عوارض دیابت شامل زندگی در شهر 35/0 (38/0-31/0)، حاشیه شهر 73/0 (79/0-67/0)، روستا 31/0 (33/0-28/0) نسبت به زندگی در کلان‌شهر، بی‌سواد نسبت به تحصیل‌کرده (91/0- 78/0)84/0، فعالیت بدنی (75/0- 66/0)70/0، فشارخون سیستولیک بالا درجه‌یک (71/1- 34/1)51/1 و فشارخون سیستولیک بالا درجه‌دو (44/2- 43/1)87/1 نسبت به افراد دارای فشارخون طبیعی، لیپوپروتئین با چگالی پایین کنترل نشده (85/0- 74/0)79/0 و هموگلوبین گلیکوزیله کنترل نشده (51/1- 33/1)42/1 محاسبه شد. نتیجه‌گیری: عوامل خطر مختلفی برای افزایش نسبت شانس ابتلا به عوارض دیابت شناسایی شد که مهم‌ترین آن‌ها شامل عدم کنترل هموگلوبین گلیکوزیله کنترل نشده و فشارخون سیستولیک درجه‌یک و دو بالا است. کنترل این عوامل می‌تواند شانس رخداد عوارض دیابت را در بیماران دیابتی کاهش دهد. مقدمه و اهداف: دیابت به‌عنوان یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غدد درون‌ریز در سراسر جهان محسوب می‌شود. این مطالعه با هدف بررسی عوامل مرتبط با بروز عوارض دیابت به انجام رسید. روش کار: یک مطالعه مورد شاهدی بر اساس داده‌های 70089 بیمار مبتلابه دیابت ( 4622 نفر مورد 53613 نفر شاهد) استخراج‌شده از سامانه پرونده الکترونیک سلامت سینا ®SinaEHR در جمعیت تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی مشهد در سال 1397 اجرا گردید. تأثیر متغیرهای مستقل بر شانس ابتلا به عوارض دیابت با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک تک متغیره و چند متغیره با کنترل اثر مخدوش‌کننده‌های احتمالی موردبررسی قرار گرفت. یافته‌ها: با استفاده از رگرسیون چند متغیره شانس ابتلا به عوارض دیابت شامل زندگی در شهر 35/0 (38/0-31/0)، حاشیه شهر 73/0 (79/0-67/0)، روستا 31/0 (33/0-28/0) نسبت به زندگی در کلان‌شهر، بی‌سواد نسبت به تحصیل‌کرده (91/0- 78/0)84/0، فعالیت بدنی (75/0- 66/0)70/0، فشارخون سیستولیک بالا درجه‌یک (71/1- 34/1)51/1 و فشارخون سیستولیک بالا درجه‌دو (44/2- 43/1)87/1 نسبت به افراد دارای فشارخون طبیعی، لیپوپروتئین با چگالی پایین کنترل نشده (85/0- 74/0)79/0 و هموگلوبین گلیکوزیله کنترل نشده (51/1- 33/1)42/1 محاسبه شد. نتیجه‌گیری: عوامل خطر مختلفی برای افزایش نسبت شانس ابتلا به عوارض دیابت شناسایی شد که مهم‌ترین آن‌ها شامل عدم کنترل هموگلوبین گلیکوزیله کنترل نشده و فشارخون سیستولیک درجه‌یک و دو بالا است. کنترل این عوامل می‌تواند شانس رخداد عوارض دیابت را در بیماران دیابتی کاهش دهد.