هم‌افزایی فقر آگاهی بهداشتی و فرهنگی با اپیدمی کوویید- 19 در ایران: نامه به سردبیر

Abstract

سردبیر محترم سازمان جهانی بهداشت (WHO) در دسامبر سال 2019 و در پی همه‌گیری شدید بیماری شدید تنفسی در شهر ووهان کشور چین و با استفاده از نمونه‌های دستگاه تنفسی تحتانی بیماران مبتلابه ویروس گزارش ویروس جدیدی را ارایه داد که سازمان بهداشت جهانی عامل این همه‌گیری را (SARS-CoV-2) اعلام کرد، از آن زمان، با پیشرفت بیماری در کشورهای جهان، این بیماری به‌عنوان پاندمی در جهان گزارش شد.1و2 نگرانی بیشتر وضعیت بیماری کرونا در ایران و نحوه برخورد مردم با این بیماری است و چنین وضعیتی در کشور بسیار قابل تامل است. هنوز مردم شدت بیماری را لمس نکرده‌اند و به‌راحتی در شهرها رفت‌وآمد می‌کنند، بیشتر مردم نحوه استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده را یاد نگرفته‌اند و با آن آشنایی ندارند و یا به‌صورت نادرست آز آن استفاده می‌کنند، استفاده از الکل خالص در شست و شوی دست و سوختگی دست و یا مصرف بیش‌ازاندازه و بروز مسمومیت که موجبات مرگ را فراهم می‌آورد. نحوه برخورد با این بیماری در شبکه‌های اجتماعی در ایران نیز بسیار جالب‌توجه است، شبکه‌ای که به‌راحتی در اختیار همگان قرار دارد و می‌تواند در امر آموزش و هماهنگی در مردم و نحوه برخورد با آن یاریگر مردم باشد، به‌وسیله‌ای جهت افزایش رعب و وحشت تبدیل‌شده و یا به‌وسیله‌ای برای ارایه مطالب طنز و ساده‌انگاری بیماری و نه‌تنها فایده‌ای نمی‌رساند بلکه خود مشکل‌آفرین شده است. همچنین شرایط موجود بازار سودجوها را نیز گرم کرده و بازارهای فروش ماسک و محلول‌های ضدعفونی به قیمت‌های بسیار بالا و فروش الکل‌های تقلبی نیز به وجود آمده است، آنچه گفته شد تنها بخش کوچکی از وضعیت اسفناک فرهنگی در کشور است، چطور هنوز مردم وضعیت حاد بیماری را درک نکرده‌اند، چطور وضعیت همدردی در مردم به وجود نیامده است؟ چگونه عده‌ای از شرایط بحرانی کشور سوءاستفاده کرده و به دنبال کسب سود هستند؟ چطور شستشوی ساده دست‌ها برای ایرانیان به معضلی تبدیل‌شده که حتماً نیازمند مواد ضدعفونی‌کننده شده‌ایم؟ چنین وضعیتی امر آموزش بهداشت را در کشور به چالش می‌کشد و نشان می‌دهد، پژوهشگران و مدرسین سلامت به‌خوبی روند آموزش را در جامعه به‌پیش نبرده‌اند و چاپ مقالات متعدد در مجلات معتبر، کمبود آموزش‌های بهداشتی در کشور را بهبود نبخشیده است و این نشان می‌دهد فاصله بزرگی بین آموزش‌های بهداشتی و تحقیقات بهداشتی با آگاهی افراد جامعه وجود دارد. بزرگ‌ترین سؤال این است که آیا از این پاندمی در کشور درس‌هایی برای آینده گرفته می‌شود؟ آیا وضعیت فقر آگاهی های بهداشتی و فرهنگی در کشور بیشتر موردتوجه قرار می‌گیرد؟ از این‌رو لازم است علاوه بر اینکه برای حل یک مشکل و معضل، علت آن موردتوجه قرار گیرد، وضعیت و پتانسیل جامعه برای برخورد با آن معضل نیز به‌اندازه‌ای بالابرده شود که فرصت لازم برای علت‌یابی به دست بیاید نه اینکه تحت‌الشعاع تلفات معضل قرار گیریم.