بررسی تولیدات علمی حوزه گوارش و کبد ایران در پایگاه استنادی علوم (2017-1983)

Abstract

زمینه و هدف: یکی از مهمترین شاخص‌های رشد و توسعه‌یافتگی کشورها در سطح ملی و جهانی، بررسی تولیدات علمی نمایه‌شده در پایگاه‌های داده‌ی معتبر است. هدف مطالعه حاضر، تحلیل تولیدات علمی «گوارش و کبد» ایران در پایگاه استنادی علوم بود. روش بررسی: پژوهش کاربردی حاضر با استفاده از روش علم‌سنجی به تحلیل تولیدات علمی «گوارش و کبد» ایران در پایگاه استنادی علوم پرداخت. بدین منظور، تمامی تولیدات علمی این حوزه که تا پایان سال ۲۰۱۷ در پایگاه استنادی علوم نمایه شده بودند، در اردیبهشت‌ماه ۱۳۹۷ از طریق رابط کاربر Web of Science بازیابی شدند. محل انجام پژوهش، پایگاه تحقیقات بالینی مرکز آموزشی-درمانی افضلی‌پور کرمان بود. یافته‌ها: براساس نتایج، ایران با تولید ۲۱۸۰ رکورد (۰/۳۱%) در حوزه «گوارش و کبد» تا پایان سال ۲۰۱۷ در رتبه سی و چهارم جهان قرار داشت. رشد سالیانه تولیدات «گوارش و کبد» ایران ۹/۵% بود. بیشترین مشارکت پژوهشگران ایرانی در سطح ملی و جهانی به‌ترتیب با پژوهشگران «دانشگاه علوم پزشکی تهران» و «ایالات‌متحده» بود. مجله «Hepatitis Monthly» بیشترین تعداد مقالات «گوارش و کبد» ایران را منتشر کرده بود (۲۶/۶۹%). بیشترین تولیدات علمی این حوزه در موضوع «میکروبیولوژی» و به زبان «انگلیسی» و در چهارچوب «مقاله» منتشر شده بودند. نتیجه‌گیری: تحلیل تولیدات علمی «گوارش و کبد» ایران نشان داد، هرچند رشد سالیانه این تولیدات نسبت به رشد سالیانه تولیدات «گوارش و کبد» جهان بیشتر بود اما جایگاه ایران در این حوزه چندان رضایت‌بخش نبود. اغلب مقالات «گوارش و کبد» ایران در مجلات با شاخص تأثیر پایین منتشر شده بودند، بنابراین، باید تمهیداتی اندیشیده شود تا ضمن برطرف ساختن کاستی‌های پژوهش در این حوزه، سطح کیفی پژوهش‌ها نیز بهبود یابد.