تخمین رواناب حوضه های آبخیز بدون آمار با استفاده از مدل هیدروگراف واحد مصنوعی بدون بعد ناش(طرح مطالعاتی:حوضه آجای و کسیلیان)

Abstract

تخمین رواناب حوضه‌ های فاقد آمار سیلاب در جهت طراحی سازه های هیدرولیکی بسیار اهمیت دارد. برآورد پارامترهای مدل‌های بارندگی رواناب در بسیاری مواقع در این حوضه ها کار آسانی نمی‌باشد و هیدرولوژیست ها به دنبال روش‌های ساده تر با دقت مناسب جهت مدل سازی رواناب حوضه‌ها هستند. در این تحقیق با ترکیب مدل هیدروگراف واحد ناش وکلارک با فرض تعداد مخازن ناش برابر پنج، مقدار ضریب ذخیره ناش(k) به صورت تابعی از زمان تمرکز ارائه گردید. براساس مدل هیدروگراف واحد لحظه‌ای ناش، معادله‌ای بدون بعد جهت محاسبه هیدروگراف واحد مصنوعی حوضه‌های آبخیز ارائه گردید که تابعی از مساحت حوضه، زمان و زمان تمرکز حوضه می‌باشد. مدل مزبور جهت تخمین هیدروگراف رواناب مستقیم دو حوضه آبخیز کسیلیان در شمال ایران و آجای در هند مورد استفاده قرار گرفت. بر اساس نتایج، ضریب کارایی مدل برای سه رویداد از چهار رویداد در نظر گرفته شده در حوضه کسیلیان بالای82/0 و برای چهار رویداد در حوضه آجای بین 78/0 تا 89/0بود که مقادیر مناسبی هستند. میزان خطای مدل جهت تخمین پیک رواناب سطحی حوضه کسیلیان بین3/5 تا 7/9 بود. متوسط خطای پیک در چهار رویداد حوضه آجای 8/7 می‌باشد. در نهایت ارزیابی مدل ارائه شده در دو حوضه معرف مناسب بود ولی نیازمند بررسی در حوضه های دیگر است.