بررسی عوامل مؤثر بر پیدایش و افزایش آب بدون درآمد با استفاده از شبکه‌های بیزین (مطالعه موردی: شرکت آب و فاضلاب منطقه 4 تهران)

Abstract

شناسایی دقیق عوامل طراحی و عمکردی مؤثر بر پیدایش و افزایش آب بدون درآمد و کاهش میزان تأثیر این عوامل، از جمله راهکارهای کارامد در مدیریت بهینه شبکه توزیع آب شهری و حفظ منابع مالی می‌باشد. در این تحقیق با استفاده از مراجع و تجربه متخصصین در حوزه شبکه‌های توزیع آب، عواملی که در پیدایش اجزای آب بدون درآمد نقش دارند، شناسایی شدند. سپس برای جمع‌اوری اطلاعات موردنیاز در مورد وضعیت عوامل، از نظر مسئولین و کارشناسان در قالب پرسشنامه استفاده شد. برای درنظرگرفتن عدم‌قطعیت‌های ناشی از فقدان داده کافی و اطلاعات دقیق در مورد وضعیت اجزای آب بدون درآمد و مدل کردن روابط احتمالاتی میان عوامل، از شبکه‌های بیزین به‌عنوان ابزار مدل‌سازی استفاده شد. در نهایت برای تحلیل نتایج مدل بیزین، یک شاخص حساسیت ارائه شد تا عوامل مؤثر شناسایی شده براساس میزان اثرگذاری بر اجزای بالادست خود رتبه‌بندی شوند. برای بررسی کارایی مدل پیشنهادی، منطقه تحت پوشش شرکت آب و فاضلاب منطقه 4 تهران به عنوان مطالعه موردی انتخاب شد. نتایج مدل‌سازی حاکی از آن است که احتمال زیاد بودن تلفات ظاهری، تلفات واقعی و آب بدون درآمد در منطقه مورد مطالعه به ترتیب 48/37 درصد، 04/35 درصد و 2/32 درصد است.