بررسی روند تغییرات مؤلفه های اقلیمی و تأثیر آنها بر آورد کوهرنگ (سرشاخه‏ی اصلی کارون شمالی)

Abstract

زیر حوضه‏ی کوهرنگ یکی از سرچشمه­های اصلی کارون شمالی است. متغیرهای اقلیمی، از جمله بارندگی‏ و دما، می‏توانند در این زیر حوضه تأثیر قابل توجهی را بر بده رودخانه کارون شمالی داشته باشند. برای بررسی چگونگی تأثیر متغیرهای اقلیمی برآورد کوهرنگ از داده‏های هواشناسی ایستگاه کوهرنگ در طول 27 سال آماری استفاده شد. برای این منظور، متوسط ده سال اخیر هشت متغیر اقلیمی شامل میانگین دمای سالانه، میانگین بیشینه و میانگین کمینه دمای سالانه، تعداد روزهای برفی، تعداد روزهای بارانی، میزان بیشینه‏ی شدت بارش روزانه، مقدار بارندگی سالانه کوهرنگ و متوسط بده سالانه رودخانه در ایستگاه آب‏سنجی دزک آباد، نسبت به متوسط سال­های گذشته، با استفاده از آماره­های آزمون من-کندال[1] و تخمینگر سن[2] تجزیه و تحلیل شدند. آماره­های فوق در سطح اطمینان 95 درصد نشان ‏دادند گرچه داده‏های میانگین دمای سالانه برابر با 5/1 درجه‏ی سانتی­گراد نسبت به میانگین سال­های قبل افزایش داشته است ولی بیشینه و کمینه‏ی دمای سالانه هیچگونه روند معنی داری را نشان نمی­دهند. هر چند بیشینه‏ی شدت بارش روزانه، تعداد روزهای بارانی و تعداد روزهای برفی طی دوره‏ی آماری روند کاهشی داشته­اند، ولی آزمون­های آماری فوق این روند را معنی­دار نشان نمی­دهند. آزمون­های آماری یادشده روند نزولی بارندگی سالانه را به مقدار 11 درصد (4/155میلی متر)، و روند کاهشی داده های بده را در ایستگاه دزک­آباد به میزان 7/19 درصد تأیید می­کنند. [1] Mann - Kendall [2]Sen's Estimator