بررسی تغییرات مکانی شاخصهای کیفی آب‌ زیرزمینی دشت دزفول با استفاده از زمین آمار

Abstract

بررسی روند تغییرات کیفیت آب زیرزمینی و مدیریت پایدار منابع آب در دشتها از اهمیت فراوانی برخوردار است. با توجه به اهمیت اطلاع از وضعیت کیفیت آبهای زیرزمینی، وقت­گیر بودن و هزینه­بر بودن اندازه­گیری فراسنجهای کیفی این منابع استفاده از تخمینگرهای مرسوم و یافتن روشی برای تخمین یک فراسنج با استفاده از دیگر فراسنجهایی، که برداشت آنها کم هزینه­تر است، ضروری به نظر می­رسد. در این پژوهش از اطلاعات برداشت شده از 94 حلقه چاه در دشت دزفول شامل فراسنجهای (SAR، Na، Ca، TDS، EC و TH) برای بررسی وضعیت کیفی آبهای زیرزمینی دشت مزبور، و انتخاب بهترین روش زمین آماری برای تخمین فراسنجهای مورد مطالعه، استفاده شده است. مطابق با نتایج روش کوکریجینگ با شبیه نیم­تغییرنما و نیم­تغییرنمای گوسین، با توجه به معیارهای ارزیابی ضریب همبستگی (R2)، میانگین خطای مطلق بهنجار (NMAE)، و ریشه­ی میانگین مربعات خطای بهنجار (NRMSE)، به­عنوان بهترین روش زمین آماری برای پهنه­بندی کیفی دشت دزفول انتخاب، و در ادامه اقدام به پهنه­بندی فراسنجهای کیفی مکان مزبور شده است. نتایج حاصل از رسم نقشه­های پهنه­بندی فراسنجهای مورد مطالعه حاکی از وضعیت نامطلوب کیفی منابع آب زیرزمینی در قسمتهای جنوب شرقی و شرقی دشت می­باشند.