بررسی عددی تأثیر ایجاد گودال‌های حفاظتی در بستر بر مهار کردن جریان غلیظ

Abstract

رسوبگذاری در مخازن سدها علاوه بر کاهش حجم ذخیره آب، اثرات نامطلوب دیگری را، از جمله انسداد دریچه ها، تخلیه کننده های عمقی، خرابی تاسیسات توزیع آب شرب و کشاورزی، زیان به تجهیزات نیروگاه های برقابی و تجهیزات هیدرومکانیک نیز به همراه دارد. یکی از اصلی­ترین عوامل انتقال مواد رسوبی به نزدیکی بدنه سد جریان­های غلیظ می­باشند. در این مقاله با استفاده از روش عددی بنپار محدود به بررسی تأثیر ایجاد گودال­های کنترلی در بستر با اشکال مستطیل، نیم دایره، ذوزنقه، مثلث متساوی الساقین و مثلث قائم الزاویه بر مدیریت جریان غلیظ ورودی به مخازن سدها پرداخته شده است. نتایج نشان دادند که ایجاد گودال­های حفاظتی در بستر هم برای جریان زیر بحرانی و هم فوق بحرانی می تواند میزان بسیار زیادی از جریان غلیظ را مهار کند. از مزایای دیگر آن نسبت به راهکارهایی مانند ایجاد مانع، عدم کاهش حجم مفید مخزن می باشد، بنابرین ایجاد گودال­های حفاظتی هم از لحاظ کارایی و هم از لحاظ مقرون به صرفه بودن بسیار مناسب است.