بررسی تأثیر جزر و مد بر الگوی جریان و انتقال رسوب در مصبها با استفاده از شبیه عددی مایک 21

Abstract

الگوی جریان و انتقال رسوب در مصب­ها از مهمترین فرایندهای ساحلی مؤثر بر ریخت‌شناسی خط ساحلند. این عوامل، خود متأثر از امواج و جزر و مد می‌باشند. اهمیت موضوع فوق باعث شده است که امروزه متخصصان در پی بهترین روش مطالعه و اجرای شبیه‌های عددی در مورد حوزه‌های آبی باشند. در این تحقیق، به کمک شبیه­سازی عددی تأثیر جریان­های جزر و مدی بر انتقال رسوب و شکل عوارض رسوبی در مصب­ها مورد بررسی قرار گرفته است. برای این منظور، محل اتصال یک خلیج کوچک به دریای آزاد، به‌وسیله‌ی نرم افزار مایک 21 مطالعه شده است. شبیه مورد نظر تحت شرایط مختلف جزر و مد (با دامنه‌های مختلف 5/0، 5/1 و 5/2 متری) مورد بررسی قرار گرفت. نتیجه این تحقیق مؤید ایجاد جریان­های گردابی در حالت تبدیل از جزر به مد و یا برعکس است. عملکرد این جریان­های گردابی در حضور جریان­های مدی (به سمت ساحل) و جریان­های جزری (جریان­های برگشتی)، باعث ایجاد کم عمقی‌هایی در بالادست و پایین دست مصب می‌گردد. شعاع گردابه‌های جزر و مدی، و عرض محدوده‌ی رسوبگذاری در طرفین دهانه، با دامنه‌ی جزر و مد رابطه‌ی مستقیم دارند. انتقال رسوب در دامنه‌های 5/1و 5/2 متری در حالت مد غالب (انتقال رسوب به سمت خلیج)، در دامنه‌ی یک متری در حالت جزر غالب صورت می‌گیرد.