بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن‌‌آگاهی و درمان راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت بر تاب‌آوری و شادکامی زنان مبتلا به مولتیپل‌اسکلروزیس

Abstract

سابقه و هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی و درمان راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت بر تاب‌آوری و شادکامی بیماران مبتلا به MS بود. مواد و روش‌ها: روش این پژوهش، کارآزمایی بالینی تصادفی‌شده با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون و دوره پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را زنان مبتلا به MS شهر تبریز تشکیل دادند که در سال 1398 عضو انجمن MS بودند. 30 نفر با استفاده از نمونه‌گیری هدفمند، انتخاب شدند و به‌صورت تصادفی در سه گروه قرار گرفتند. گروه‌های آزمایشی، درمان را به‌ترتیب در 8 جلسه (درمان مبتنی بر ذهن‌آگاهی) و 6 جلسه (درمان راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت) 5/1 ساعته دریافت کردند. نتایج: میانگین و انحراف معیار تاب‌آوری و شادکامی گروه درمان مبتنی بر ذهن‌‌آگاهی در پیش‌آزمون به‌ترتیب (44/3±70/44 و 19/3±30/35)، گروه درمان راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت (87/2±50/45 و 65/3±00/36) و گروه کنترل (75/2±40/45 و 57/2±20/37) بود. درمان‌های مبتنی بر ذهن‌‌آگاهی (12/3±00/52 و 54/2±80/43) و راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت (90/2±00/54 و 01/5±50/42) در مقایسه با گروه کنترل (27/2±60/44 و 24/3±90/36)، تاب‌آوری (0/001>P) و شادکامی بیماران را در پس‌آزمون افزایش دادند (0/001>P). در مرحله پیگیری، اثر درمان مبتنی بر ذهن‌‌آگاهی (16/3±00/52 و 58/2±00/44) و درمان راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت (66/2±70/53 و 94/4±60/42) بر تاب‌آوری و شادکامی (27/2±60/44 و 83/4±70/36) ماندگار بود (0/001>P؛ 0/001>P). تأثیر درمان مبتنی بر ذهن‌‌آگاهی و درمان راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت بر تاب‌آوری و شادکامی در مراحل پس‌آزمون و پیگیری یکسان بود (0/05<P). نتیجه‌گیری: درمان مبتنی بر ذهن‌‌آگاهی و درمان راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت می‌توانند سبب کاهش استرس و درنتیجه مقابله بهتر با بیماری MS شوند و تاب‌آوری و شادکامی بیماران مبتلا به MS را افزایش دهند.