بررسی اثر تغییر اقلیم بر راندمان حذف مواد آلی کربنی در حوضه آبریز جاجرود: از سد تا تصفیه خانه آب

Abstract

سابقه و هدف: با توجه به این که رودخانه جاجرود یکی از رودخانه‌های مهم تأمین‌کننده آب شرب شهر تهران است، ارزیابی اثرات تغییر اقلیم بر خصوصیات کمی و کیفی آن از اهمیت فراوانی برخوردار است. این مطالعه با هدف بررسی اثر تغییر اقلیم بر راندمان حذف مواد آلی کربنی در حوضه آبریز جاجرود انجام پذیرفت. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی- مقطعی، مدل گردش عمومی CanESM2 و مدل ریز مقیاس‌سازی SDSM و مدل HYMOD به ترتیب برای شبیه‌سازی داده‌‌های اقلیمی و میزان رواناب در حوضه جاجرود مورد استفاده قرار گرفتند. اثر سناریوهای تغییر اقلیمی RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 برای دوره 2006 تا 2050 شبیه‌سازی شدند. به منظور مدل‌سازی داده‌های کیفی از مدل رگرسیون گام‌به‌گام (STWR) و رگرسیون خطی (LM) در محیط نرم ‌افزار MATLAB استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که دمای این حوضه در افق آینده حدود 25/2 درجه سانتی‌گراد نسبت به دوره پایه گرم‌تر می‌شود. میزان بارش و رواناب نیز در کل حوضه آبریز جاجرود به ترتیب به میزان 10 میلی‌متر و 93 درصد و غلظت کربن آلی کل ورودی به تصفیه‌خانه حدود 3 برابر افزایش خواهد یافت که سبب افزایش بارگذاری کربن در واحدهای مختلف تصفیه‌خانه خواهد شد. استنتاج: افزایش بارندگی از طریق شستشوی زمین‌های کشاورزی بالا دست و افزایش دما از طریق افزایش فعل‌وانفعالات زیستی از عوامل بدتر شدن کیفیت آب ورودی به سد و افزایش کربن آلی ورودی به تصفیه‌خانه هستند. از طرف دیگر تصفیه‌خانه آب تهران پارس با راندمان فعلی استانداردهای آب آشامیدنی را از نظر کربن‌آلی تأمین نخواهد کرد.