بررسی عوامل موثر بر تجارت درون صنعت دارو در ایران و منتخبی از شرکای تجاری (با تاکید بر نوآوری)

Abstract

با توجه به نوسانات موجود در قیمت جهانی نفت و پایان­پذیر بودن این منبع زیرزمینی، صنعت دارو یکی از بخش­های جذاب سرمایه­گذاری در حوزه تجارت درون صنعت محسوب می­شود. تجارت درون صنعت به صادرات و واردات هم­زمان گروه کالاهای مشابه اطلاق می­شود و در نتیجه تمایز محصول در بازارهای رقابت ناقص و وجود صرفه­های ناشی از مقیاس بروز می­کند. هدف از این پژوهش بررسی عوامل موثر بر تجارت درون صنعت ایران با شرکای تجاری منتخب در حوزه دارو برای سال­های 2018-2000 با استفاده از روش داده­های ترکیبی می­باشد. برطبق برآوردهای صورت­گرفته، مخارج تحقیق و توسعه به عنوان شاخصی از نوآوری، دارای بیشترین اثرگذاری است و تاثیر مثبت و معناداری بر تجارت درون صنعتِ داروی ایران و شرکای تجاری منتخب دارد و همچنین متغیرهای عدم‌توازن تجاری و تفاوت در سطح تولید ناخالص داخلی سرانه کشورهای مورد نظر با شاخص لیندر، نیز دارای اثر منفی و معناداری هستند و با کاهش این متغیرها، تجارت درون صنعت در حوزه دارو افزایش می­یابد. از طرفی تاثیر متغیر مسافت جغرافیایی و FDI براساس اثر جایگزینی، بر شاخص تجارت درون صنعت منفی و غیرمعنادار شده است. تاثیرگذاری عضویت در موافقت‌نامه­ی منع تجارت متقلبانه، به­عنوان متغیرکنترل، باعث کاهش سطح تجارت درون صنعت ایران با شرکای تجاری منتخب در حوزه صنعت دارو شده است.