اثربخشی برنامه توانبخشی حرفه ای بر امید به زندگی افراد با آسیب نخاعی

Abstract

مقدمه و اهداف یکی از مسائلی که مشاوران توانبخشی در ارتباط با افرادی که دچار ناتوانی جسمی و آسیب نخاعی می­ باشند، مطرح می­کنند، مشکلات روانی مانند ناامیدی و به دنبال آن چالش­ های متعددی همچون عدم اشتغال است. توانبخشی شغلی، یکی از ابعاد حیاتی توانبخشی است که با افزایش کارایی و بازگرداندن هرچه بیشتر توانایی و به حداقل رساندن محدودیت­ ها به فرد کمک می­ کند تا ضمن برطرف ساختن نیاز شغلی خود، جنبه­ هایی از ابعاد روانی مانند امید به زندگی را در خود تقویت کند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی توانبخشی حرفه­ ای بر امید به زندگی در افراد با آسیب نخاعی بود. مواد و روش­ ها طرح پژوهش حاضر، مطالعه­ ی مورد منفرد از نوع A-Bبود. بدین منظور، با استفاده از نمونه­ گیری هدفمند، 5 نفر از افراد با آسیب نخاعی انتخاب شدند و طی هشت جلسه مداخله انفرادی، آموزش برنامه توانبخشی شغلی مبتنی بر نظریه شناختی-اجتماعی را دریافت کردند. ابزار جمع­آوری داده ­ها، سؤالات مربوط به زیرمقیاس امید از پرسشنامه­ ی سرمایه­های روانشناختی لوتانز بود. نتایج با استفاده از تحلیل دیداری، شاخص پایایی تغییر (RCI) و درصد بهبودی (MPI)، مورد تجزیه­ و­تحلیل قرار گرفت. یافته ­ها داده­ ها نشان داد که تحلیل دیداری نمودار­ها در مرحله مداخله، شیب صعودی دارد و شاخص پایایی تغییر بزرگتر از 1/96 و درصد بهبودی بالاتر از 50 درصد می­باشد؛ بنابراین، برنامه توانبخشی حرفه­ای بر امید به زندگی افراد با آسیب نخاعی هم از نظر آماری و هم از نظر بالینی معنادار است. نتیجه ­گیری از نتایج حاصل از پژوهش حاضر، می­توان چنین نتیجه گرفت که افراد با ضایعه نخاعی به دلیل ضعف­ ها و ناکارآمدی­هایی که در بدن خود احساس می­کنند و نیز فقدان آموزش ­های مناسب در جهت ایجاد و نگهداشت اشتغال دچار بی ­هدفی و ناامیدی می­شوند؛ بنابراین، با استفاده از برنامه توانبخشی حرفه‌ای، می­توان امید به زندگی را افراد با آسیب نخاعی را افزایش داد.