القای تولید سورفکتانت زیستی توسط باکتری نمک‌دوست بومی Halomonas sp. MM93 در حضور روغن زیتون و مطالعه پایداری آن

Abstract

سورفکتانت‌های زیستی از جمله فرآورده‌های میکروبی ارزشمند هستند که کاربردهای قابل توجهی در صنایع مختلف دارند. از مزیت‌های این ترکیبات نسبت به انواع شیمیایی خود می‌توان به زیست‌تخریب‌پذیری، سمیت پایین، فعالیت در شرایط محیطی حاد و قابلیت تولید از پسماندها اشاره کرد. در مطالعه حاضر، توانایی سویه‌ بومی Halomonas sp. MM۹۳ در تولید بیوسورفکتانت با استفاده از روش گسترش روغن و همولیز در محیط کشت نوترینت براث و دمای °C۳۰ پس از ۷۲ ساعت مورد بررسی قرار گرفت. فعالیت امولسیون‌کنندگی سورفکتانت زیستی نیز در یک محیط تولید تعریف‌شده طی ۹۶ ساعت، توسط آزمون سنجش فعالیت امولسیون‌کنندگی بررسی شد. اثر روغن زیتون، ان- هگزان و نفت سفید به‌عنوان منابع کربنی آب‌گریز در القای تولید سورفکتانت زیستی توسط این سویه مورد بررسی قرار گرفت. به ‌واسطه اهمیت پایداری سورفکتانت‌های زیستی در استفاده‌های صنعتی، پایداری مایع رویی محیط کشت باکتری در شرایط افراطی دما، pH و غلظت نمکی سنجیده شد. این سویه در آزمون گسترش روغن، هاله‌ای به قطر ۵/۲سانتی‌متر ایجاد کرد و شاخص E۲۴ آن برابر ۴۵% محاسبه شد. Halomonas sp. MM۹۳ به‌واسطه تولید این سورفکتانت زیستی قادر به کاهش کشش سطحی محیط کشت از ۷۰ به ۴۰میلی‌نیوتون بر متر بود. همچنین سورفکتانت زیستی تولیدشده پایداری قابل ملاحظه‌ای در دمای بالا (°C۱۰۰)، شرایط اسیدی و بازی حاد (۱۲-۲=pH) و غلظت نمک بالا (۲۰گرم بر لیتر) را نشان داد. طبق نتایج حاصل، باکتری نمک‌دوست بومی Halomonas sp. MM۹۳ می‌تواند به‌عنوان یک سویه توانمند در تولید سورفکتانت زیستی پایدار در صنایع مختلف به‌ویژه فرآیندهای افزایش بازیافت میکروبی نفت که نیازمند ترکیبات دارای فعالیت سطحی با پایداری زیاد هستند، مورد توجه قرار گیرد.