تولید بیوسورفاکتانت با استفاده از ملاس توسط یک باکتری بومی و شناسایی نسبی بیوسورفاکتانت تولید شده

Abstract

علی‌رغم مزیت‌های بیوسورفاکتانت‌ها در مقابل سورفاکتانت‌های شیمیایی، بدلیل هزینه‌های بالای تولید استفاده گسترده از بیوسورفاکتانت‌ها محدود شده است. استفاده مواد اولیه ارزان‌قیمت مانند محصولات جانبی و ضایعات کارخانجات و صنایع مختلف ممکن است تا حد زیادی باعث کاهش هزینه‌های تولید گردد. با توجه به تنوع و فراوانی مختلف این مواد در کشور‌های متفاوت مواد اولیه استفاده شده متنوع می‌باشد. در ایران علاوه بر ترکیبات هیدروکربنی، ملاس نیز از عمده‌ترین محصولات جانبی به شمار می‌رود. در این مطالعه از میان 16 باکتری تجزیه کننده نفت با تکنیک‌های مقدماتی تشخیص تولید کننده‌های بیوسورفاکتانت، سویه Pseudomonas aeruginosa ZN به عنوان کاراترین سویه شناسایی شد. برای تعیین بهترین غلظت ملاس برای رشد باکتری و تولید بیوسورفاکتانت غلظت‌های 2-12 درصد (v/v) بکار گرفته شد. باکتری قادر به رشد و تولید بیوسورفاکتانت در تمام غلظت‌های تست شده بود اما بیشترین میزان رشد و تولید در غلظت‌های 4-6 درصد (v/v) مشاهده شد. هم‌چنین در غلظت بهینه ملاس قادر به کاهش کشش سطحی از 70 تا مقدار 32-34 میلی‌نیوتن/ متر بوده است. غلظت‌های بالاتر از 6 درصد اثر مهاری برروی رشد باکتری و تولید بیوسورفاکتانت دارد. برای شناسایی نسبی بیوسورفاکتانت تولید شده عملیات بازیابی با روش‌های رسوب‌دهی با اسید و استخراج با حلال (اتیل استات: هگزان) صورت گرفت و روش‌های مختلف رنگ آمیزی کاغذهای TLC و مایع‌های رویی محیط کشت فاقد باکتری نشان داد که دو بیوسورفاکتانت تولیده شده از جنس گلیکولیپید می‌باشند.