بهینه‌سازی روش باززایی مستقیم در عناب
چکیده
اهداف: تولید انبوه و به‌نژادی عناب (Ziziphus jujuba Mill) به‌عنوان یک درخت میوه و گیاه دارویی باارزش و سازگار با مناطق خشک و نیمه‌خشک اهمیت خاصی دارد. هدف پژوهش حاضر بهینه‌سازی روش باززایی مستقیم در عناب بود.
مواد و روش‌ها: در پژوهش تجربی حاضر ریزنمونه‌ها شامل برگ برش‌خورده به سه قسمت، برگ برش‌خورده از چهارطرف و برگ کامل از گیاهان درون شیشه بودند و در محیط‌های کشت موراشیگ و اسکوگ (MS)، اختصاصی گیاهان چوبی (WPM) با غلظت‌های متفاوت تیدیازرون (TDZ؛ صفر، ۵، ۱۰، ۱۵ و ۲۰میکرومولار) و نفتالین‌استیک‌اسید (NAA؛ صفر و یک‌میکرومولار) مقایسه شدند. تاثیر تیمار‌های ۲ و ۴ هفته تاریکی بر میزان باززایی بررسی شد. آزمایش‌ها به‌صورت فاکتوریل و در قالب طرح کاملاً تصادفی صورت گرفت. میانگین داده‌های آماری با استفاده آزمون چنددامنه‌ای دانکن مقایسه شد. نرم‌افزار SAS ۹.۳.۱ به کار رفت و تفاوت در سطح احتمال ۱% معنی‌دار در نظر گرفته شد.
یافته‌ها: تیمار دو هفته تاریکی با میانگین ۱/۳۸ مناسب‌تر از ۴ هفته بود. بیشترین میزان باززایی (۲/۲۷) در ریزنمونه برگ برش‌خورده به سه قسمت حاصل شد. بیشترین درصد باززایی (۰/۷۵%) و بیشترین تعداد شوت‌های باززاشده (۴/۸۳) در تیمار محیط کشت MS شامل تنظیم‌کننده‌های رشد یک‌میکرومولار NAA و ۱۰میکرومولار TDZ حاصل شد.
نتیجه‌گیری: میزان بازیابی عناب تحت تاثیر نوع ریزنمونه، محیط کشت و تنظیم‌کننده‌های رشد گیاه است. حداکثر باززایی در برگ برش‌خورده به سه‌قسمت و در محیط MS حاوی یک‌میکرومولار NAA و ۱۰میکرومولار TDZحاصل می‌شود. گیاهچه‌های حاصله ریشه‌دار و با موفقیت در محیط "برون‌شیشه" سازگار می‌شوند.
کلید واژگان
باززاییبرگ
تنظیم‌کننده رشد
عناب
کشت بافت
شماره نشریه
4تاریخ نشر
2018-12-011397-09-10
ناشر
دانشگاه تربیت مدرسسازمان پدید آورنده
گروه باغبانی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایرانبخش کشت بافت و سلول پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ایران، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج وزارت جهاد کشاورزی، کرج، ایران
گروه باغبانی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان، گیلان، ایران
شاپا
2322-21152476-6917
