رابطه ذهن‌آگاهی و راهبردهای تنظیم شناختی هیجان با نشخوار خشم در مرتکبین جرایم خشونت‌آمیز

Abstract

اهداف: نشخوار خشم یک فرآیند شناختی تکرار شونده و یکی از نمودهای درونی هیجان خشم است که منجر به افزایش و تداوم خشم در افراد می‌شود. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطۀ بین تنظیم هیجان و ذهن‌آگاهی با نشخوار خشم مرتکبین به جرایم خشونت‌آمیز انجام شد.

مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعۀ آماری شامل تمامی زندانیان مرد سنین 18 تا 50 سال شهر اهواز در سال 1396 بود که مرتکب جرایم خشونت‌آمیز شده بودند (256 نفر) که از بین آ‌نها، 150 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده‌ها پرسش‌نامه‌های ذهن‌آگاهی فرایبورگ، نظم‌جویی شناختی هیجان و نشخوار خشم بود. پس از صدور مجوزهای لازم و موافقت مسئولین زندان، اهداف پژوهش برای تمامی شرکت‌کنندگان ارائه شد و پرسش‌نامه‌ها توسط پرسنل زندان توزیع شدند. تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از ماتریس همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون گام‌به‌گام در قالب نرم‌افزار SPSS 26 انجام شد.

یافته‌ها: دامنه سنی ۱۵۰ مرد شرکت‌کننده در پژوهش که مرتکب جرایم خشونت‌آمیز شده بودند، از ۱۸ تا بالاتر از ۵۰ سال (میانگین 36 سال) بود. نتایج حاصل از ضریب همبستگی نشان داد که بین راهبردهای منفی تنظیم هیجان با ذهن‌آگاهی همبستگی منفی معنادار (05/0>p) و بین راهبردهای منفی تنظیم هیجان با نشخوار خشم همبستگی مثبت و معناداری وجود داشت (01/0>p). همچنین راهبردهای مثبت تنظیم هیجان با ذهن‌آگاهی همبستگی مثبت و معنادار داشت (01/0>p). اگرچه بین راهبردهای مثبت تنظیم هیجان با نشخوار خشم رابطۀ منفی وجود داشت، اما این رابطه معنادار نبود. نتایج تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که راهبردهای منفی تنظیم هیجان، می‌توانست نشخوار خشم را به طور معناداری پیش‌بینی کند.

نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه اهمیت و ضرورت توجه به نشخوار خشم را به عنوان عاملی تأثیرگذار در خصوص جرایم خشونت‌آمیز نشان می‌دهد. شناسایی این سازۀ روان‌شناختی را می‌توان به عنوان گام مهمی در پیشگیری از جرایم خشونت‌آمیز در نظر گرفت.