اثربخشی برنامه درسی مبتنی بر درمان شناختی- رفتاری بر بهزیستی روان‌شناختی بیماران تحت درمان متادون

Abstract

مقدمه: امروزه با توجه به گسترش اعتیاد در جامعه، هزینه‌های زیادی برای درمان معتادان و بازگشت آنان به زندگی عادی صرف می‌شود. این مهم جز با روش‌های نوین و تأثیرگذار ممکن نخواهد بود. پژوهش حاضر به‌منظور اثربخشی درمان شناختی – رفتاری بر بهزیستی روان‌شناختی بیماران طراحی و اجرا شد. مواد و روش‌ها: این پژوهش از نوع آزمایشی با گروه گواه و کنترل می‌باشد. شرکت‌کنندگان در این پژوهش عبارت بودند از 60 نفر از بیماران تحت درمان متادون که در دو مرکز ترک اعتیاد خصوصی شهرستان زیرکوه و مرکز گذری کاهش آسیب توکل زیرکوه پرونده داشتند، آزمودنی‌ها به‌طور تصادفی در دو گروه آزمایشی 30 نفره و کنترل 30 نفره قرار گرفتند. گروه آزمایش به مدت 12 جلسه تحت درمان شناختی – رفتاری به سبک کارول قرار گرفت و گروه کنترل فقط داروی متادون دریافت کرد. همه آزمودنی‌ها قبل و بعد از مداخله پرسشنامه بهزیستی روان‌شناختی را تکمیل کردند. یافته‌ها: ننتایج نشان داد که درمان شناختی و رفتاری بر بهزیستی روان‌شناختی (پیش‌آزمون:27/66 ± 161/8؛ پس‌آزمون: 24/04 ± 202/71) بیماران تحت درمان متادون تأثیر مثبت داشته است (0/05p < ). نتایج تحلیل مانکوا نشان داد که دوره درمانی شناختی -رفتاری بر مؤلفه‌های بهزیستی روان‌شناختی معتادان تحت درمان متادون تأثیر مثبت دارد (0/01p < ). در بررسی مؤلفه‌های بهزیستی روان‌شناختی به تفکیک، نتایج نشان داد که در تمامی مؤلفه‌ها جز مؤلفه رشد فردی بین دو گروه تفاوت معناداری به لحاظ آماری مشاهده شد. نتیجه‌گیری: درمان شناختی –رفتاری در افزایش بهزیستی روان‌شناختی بیماران تحت درمان متادون مؤثر است بنابراین پیشنهاد می‌شود علاوه بر مداخلات دارویی از رویکرد شناختی-رفتاری جهت بهزیستی روان‌شناختی معتادان به‌منظور بهبود و تسریع دوره درمان استفاده شود.