نقش نظارت والدینی، عزت‌نفس و ناگویی خلقی در پیش‌بینی رفتارهای پرخطر و هم‌نشینی با همسالان بزهکار در نوجوانان تک‌والد

Abstract

اهداف: تک‌والدی نوجوانان می‌تواند بر ابعاد مختلف زندگی روانی، اجتماعی و فردی ایشان تأثیر بگذارد، به همین دلیل نیازمند توجه ویژه‌ای است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین نقش نظارت والدینی، عزت‌نفس و ناگویی خلقی در پیش‌بینی هم‌نشینی با همسالان بزهکار و رفتارهای پرخطر در نوجوانان تک‌والد مادرسرپرست بود.

مواد و روش‌ها: این پژوهش توصیفی- همبستگی در نوجوانان تک‌والد تحت سرپرستی کمیته امداد امام خمینی(ره) شهر کرج در سال ۱۳۹۵ انجام شد. ۲۲۴ نوجوان تک‌والد به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند. با مراجعه محقق به کانون‌های تربیتی نوجوانان تحت پوشش کمیته امداد شهر کرج، تمامی آزمودنی‌ها پرسش‌نامه‌های نظارت والدینی، مقیاس عزت‌نفس، ناگویی خلقی، مقیاس هم‌نشینی با همسالان بزهکار و خطرپذیری نوجوانان ایرانی را تکمیل کردند. برای تحلیل داده‌ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد.

یافته‌ها: پس از حذف پرسش‌نامه‌های ناقص و مخدوش، ۲۰۰ پرسش‌نامه برای تحلیل آماری باقی ماند. میانگین مؤلفه نظارت والدینی ۰۴/۳±۴۸/۱۱، عزت‌نفس ۶۳/۱±۶۶/۱۰، ناگویی خلقی ۸۳/۴±۰۷/۷۲، هم‌نشینی با همسالان بزهکار ۰۹/۶±۷۸/۱۸ و رفتارهای پرخطر برابر با ۳۳/۶±۴۵/۸۶ به‌دست آمد. بین نظارت والدینی، عزت‌نفس و ناگویی خلقی در هم‌نشینی نوجوانان تک‌والد با همسالان بزهکار، همبستگی منفی معنادار و با رفتارهای پرخطر رابطه مثبت معنادار وجود داشت (۰۱/۰>p). نظارت والدینی همبستگی بالا و معناداری با هم‌نشینی با همسالان بزهکار داشت و به ‌تنهایی ۲۰ درصد از واریانس هم‌نشینی با همسالان بزهکار را پیش‌بینی می‌کرد (۰۰۱/۰>p). نظارت والدینی همبستگی بالا و معنا‌داری با رفتارهای پرخطر داشت و به ‌تنهایی ۴ درصد از واریانس رفتارهای پرخطر را پیش‌بینی می‌کرد (۰۰۱/۰>p).

نتیجه‌گیری: نتایج این پژوهش بر اهمیت نظارت والدینی، عزت‌نفس و ناگویی خلقی در کاهش هم‌نشینی نوجوانان تک‌والد با همسالان بزهکار و رفتار پرخطر ایشان دلالت دارد.