تمهیدات کاهش آسیب‌پذیری فضاهای دانشگاهی در برابر زلزله و آتش‌سوزی: پیشنهاد‌هایی برای دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی

Abstract

زمینه و هدف: فضاهای آموزشی با توجه به تعداد بالای کاربران، قدمت زیاد و ناپایداری سازه­ ای، از آسیب‌پذیری بالایی در برابر زلزله و آتش‌سوزی برخوردار است. در میان فضاهای آموزشی، دانشگاه‌ها به دلیل وجود تعداد بالای کاربران و همچنین اسناد و مطالعات منحصر به فرد در هنگام مواجهه با خطر در معرض آسیب‌های مهمی قرار دارد. نابسامانی غیر سازه‌ای و نیز کمبود آگاهی اساتید، دانشجویان و کارکنان دانشگاه‌ها از شرایط بحرانی و نحوه واکنش صحیح در برابر بحران، از دیگر عواملی هستند که نشان از اهمیت موضوع دارند. در این پژوهش به منظور تقلیل آسیب‌پذیری در برابر خطر زلزله و آتش‌سوزی دانشکده حقوق دانشگاه شهید بهشتی به عنوان نمونه موردی انتخاب شده‌است. روش: در این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی از نوع پیمایشی و به کارگیری روش‌های آمار توصیفی و استنباطی، همچنین با استناد بر چارچوب‌های نظری مدیریت بحران، به شناخت آسیب‌پذیری لرزه‌ای و خطرپذیری حریق موجود در دانشکده در ابعاد سازمانی، تشکیلاتی و غیرسازه‌ای پرداخته شده‌است. یافته ­ها: بر اساس یافته‌های حاصل از مشاهدات، پرسش­نامه­ ها و مصاحبه‌ها، سیستم فرماندهی سانحه طراحی شد و تمهیداتی جهت کاهش خطر در ابعاد تشکیلاتی و غیر سازه‌ای؛ و نیز پیشنهاداتی برای آمادگی در مقابل سانحه ارائه شد. نتایج: از نتایج این پژوهش چنین بر می­ آمد که اقداماتی مانند آموزش‌های نظری و عملی در قالب برگزاری مانورها و کلاس‌های آموزشی، تهیه چارت سازمانی سامانه فرماندهی سانحه، تهیه نقشه‌های تخلیه اضطراری و نصب آن در دانشکده و راهکارهایی جهت کاهش آسیب‌پذیری غیر سازه‌ای، به کاهش آسیب‌پذیری فضاهای دانشگاهی منجر خواهدشد.