بررسی آسیب‌پذیری لرزه ای بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان سنقر و کلیایی در استان کرمانشاه از منظر غیر‌سازه ای و عملکردی

Abstract

مقدمه: مراکز درمانی به عنوان اصلی ترین سازمان­های درگیر در هنگام وقوع حوادث غیر مترقبه، لازم است بیش از سایر بخش­های جامعه به لحاظ ایمنی سازه ای، غیر‌سازه ای و عملکردی مورد توجه قرار گیرند. هدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل محیطی داخلی و خارجی مؤثر در آسیب‌پذیری غیر‌سازه ای و عملکردی بیمارستان امام خمینی (ره) شهرستان سنقر و کلیایی در استان کرمانشاه، رتبه بندی آنها و تعیین بهترین استراتژی جهت کاهش آسیب‌پذیری در برابر زلزله می باشد.

روش: مطالعه حاضر یک مطالعه توصیفی- تحلیلی، به شیوه پیمایشی می باشد که با استفاده از روش ترکیبی AHP-SWOT انجام شده است. بدین ترتیب که با بهره گیری از تکنیک SWOT به شناسایی نقاط قوت و ضعف داخلی و فرصت­ها و تهدیدهای خارجی اقدام گردید و سپس با استفاده از تحلیل‌سلسله‌مراتبی (AHP) به اولویت‌بندی و رتبه بندی عوامل درونی و بیرونی و تعیین ارزش نهایی آنها و اتخاذ بهترین راهبرد در قالب استراتژی‌های SO، WO، ST و WT پرداخته شد. گردآوری اطلاعات و داده‌های مورد نیاز بر مبنای مطالعات کتابخانه ای، مشاهده، مصاحبه با کارکنان و مسئولین بیمارستان و اجرای پرسشنامه در میان پرسنل بیمارستان صورت گرفت.

یافته‌: بر اساس بررسی‌های صورت گرفته و پرسشنامه توزیع شده، مواردی چون وجود سیستم هشدار، مانور، امکانات اسکان موقت، آموزش کارکنان و توجه به بحث تخلیه اضطراری، از جمله مهمترین معیارهای مؤثر در رابطه با کاهش آسیب‌پذیری بیمارستان تشخیص داده شد. در اجرای پرسشنامه در میان پرسنل، 95 درصد از پاسخگویان به لزوم وجود سیستم هشدار کارا و مناسب در بیمارستان به هنگام وقوع حوادث غیر مترقبه اشاره داشتند. 20 درصد از کارکنان، عدم آموزش پرسنل بیمارستان به منظور اقدام مناسب در زمان وقوع زلزله را به عنوان نقطه ضعف عمده این مرکز درمانی عنوان کردند، در حالیکه سایرین به وجود مشکلاتی در امر تخلیه اضطراری در شرایط بحرانی احتمالی اشاره نمودند.

نتیجه گیری: تحلیل و اولویت‌بندی معیارهای تعیین شده در رابطه با آسیب‌پذیری لرزه ای بیمارستان بیانگر آن است که فرصت‌های خارجی و نقاط ضعف داخلی امتیاز بیشتری را نسبت به نقاط قوت و تهدیدها به خود اختصاص دادند. در نهایت استراتژی WO (راهبرد بازنگری) با امتیاز نهایی 0.39 ، از میان استراتژی‌های چهارگانه مدل SWOT به عنوان اولویت بالاتر انتخاب گردید؛ بدین معنا که با به کارگیری فرصتهای خارجی موجود، می توان نقاط ضعف داخلی را حذف یا کاهش داد و بدین طریق به کاهش آسیب‌پذیری بیمارستان در برابر زلزله اقدام نمود.