راهبردهای ارتقای مدیریت بحران لرزه ای در منطقه 20 تهران

Abstract

زمینه و هدف: وقوع مخاطرات طبیعی تأثیرات مخربی بر سکونتگاه های انسانی گذاشته و تلفات سنگینی بر ساکنان آنها وارد می سازد. ساخته های بشر و زیرساخت های موجود را نابود کرده و خسارت و عوارض اقتصادی و اجتماعی گسترده ای بر جای می گذارد. منطقه 20 شهرداری تهران به علت شرایط زمین شناسی خاص با وقوع مخاطرات طبیعی به خصوص زلزله مواجه می باشد. این پ‍ژوهش تلاش دارد به ارائه راهبردهای ارتقای مدیریت بحران­های لرزه ای در این منطقه اقدام کند.

روش: این پژوهش در طی فرایند سه مرحله ای با ورود اطلاعات اقدام به تشکیل ماتریس ارزیابی عوامل درونی و بیرونی شد و از اطلاعات به دست آمده به تشکیل ماتریس داخلی، خارجی و تشکیل ماتریس SWOT گردید و در نهایت با استفاده از ماتریس برنامه راهبردی کمی (QSPM) اقدام به اولویت بندی شد و بهترین راهبرد جهت بهبود مدیریت بحران لرزه ای در منطقه 20 انتخاب گردید.

یافته ها: عامل O3 یعنی مقاوم سازی ساختمان های واقع در حریم گسل ها به عنوان مهم ترین عامل در ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی شناخته شد. وضعیت مدیریت بحران لرزه ای منطقه 20 تهران بر اساس ماتریس ارزیابی عوامل داخلی و خارجی به صورت تدافعی می باشد که برای ارتقای مدیریت بحران لرزه ای، اولویت با استفاده از راهبردهای WT (تدافعی) می باشد.

نتیجه گیری: راهبرد WT2 یعنی ایمن سازی بافت های مسکونی واقع در حریم گسل­ها و تعریض خیابان­ها به­خصوص در مناطق ناپایدار شهری برای امدادرسانی سریع­تر به این مناطق در هنگام وقوع زلزله بیشترین جذابیت را برای ارتقاء مدیریت بحران لرزه ای منطقه 20 شهرداری تهران دارد و در اولویت بعدی راهبردهای WT3 و WT1 قرار گرفتند.