بررسی الگوهای همدیدی حاکم بر رخداد سیلاب های کلان حوضه کارون

Abstract

زمینه و هدف: بدون شک سیلاب به عنوان یک بلای طبیعی شناخته شده است. سیل در حقیقت افزایش ارتفاع آب رودخانه و مسیل و بیرون زدن آب از آن و اشغال بخشی از دشت‌های حاشیه رودخانه می‌باشد که می‌تواند با غرقاب نمودن منطقه باعث وارد آمدن خسارات بر ساختمان و تاسیسات عمومی شده و تلفات انسانی و دامی به همراه داشته باشد در مواردی نیز سیل می‌تواند ناشی از افزایش سطح آب دریاچه و یا دریا باشد که در این موارد جریان بادهای شدید تاثیر زیادی خواهد داشت. روش: از این رو با توجه به اهمیت موضوع به بررسی سیلاب­های حوضه کارون پرداخته شد و برای تحلیل سیلاب­های کلان در این حوضه، از 12 ایستگاه هیدرومتری در بازه زمانی 2015-1986 استفاده شد. برای بررسی داده­های سری زمانی، همگنی ران تست و نرمالیته انجام پذیرفت. سپس برای تعیین زمان تداوم سیل، مقادیر مثبت بین دو صفر متوالی مبنای محاسبه قرار گرفت. یافته‌ها: پس از مشخص شدن سیلاب­های کلان حوضه که دارای بیشترین حجم رواناب خروجی از حوضه بودند، داده­های جو بالا از مرکز ملی پیش بینی­های محیطی/علوم جو(NCEP/NCAR) در شبکه­های با قدرت تفکیک 5/2 در 5/2 درجه استخراج گردید. بررسی حاکی از آن بود 4 الگو در رخداد سیلاب­های کلان منطقه دخیل هستند. نتیجه‌گیری: نتایج تحلیل ها نشان دادند که بیشترین فراوانی رخداد سیل در منطقه ماه آپریل می­باشد. منابع تامین کننده رطوبت منطقه نیز شناسایی شد که نقش دریای خزر و مدیترانه بصورت زوجی و دریای سرخ در انتقال و شارش رطوبت به منطقه مشخص شد.