تبیین مدل فرآیند محوری مدیریت سلامت در بحران: یک مطالعه کیفی

Abstract

مقدمه: هدف از مدیریت سلامت در بحران، ایجاد رویه‌ای یکپارچه در امر برخورد، مداخله و سالم‌سازی بعد از حوادث و بلایا در حوزه سلامت است. باتوجه به اهمیت آمادگی بیمارستان‌ها در حوادث بحرانی، پژوهش حاضر در پی «تبیین مدل فرآیند محوری مدیریت سلامت در بحران» در بیمارستان‌ها با هدف پیشگیری و به حداقل رساندن آسیب‌های جانی، مالی ناشی از حوادث و بحران‌های داخل و خارج بیمارستان‌ها بوده است. روش بررسی: این مطالعه یک پژوهش کیفی با رویکرد نظریه‌ مبنا بود. انتخاب نمونه‌ها از میان کارکنان شاغل در بخش‌های درمانی و غیر درمانی و از طریق مصاحبه عمیق بود. جامعه آماری تحقیق شامل همه کارکنان بیمارستان توحید بوشهر بود که از میان آنها 20 نفر از کارکنان درمانی، 10 نفر مسئول بخش و 5 نفر از کارشناسان و خبرگان در امر مدیریت بحران، به صورت هدفمند انتخاب شدند. جمع‌آوری داده‌ها تا حدی ادامه یافت که اشباع داده‌ها حاصل گردید. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از روش کدگذاری (کدگذاری باز، محوری و گزینشی) انجام شد. اعتباریابی از روش قابلیت باورپذیری، قابلیت انتقال‌پذیری، قابلیت اطمینان‌پذیری و قابلیت تأییدپذیری صورت گرفت. یافته‌ها: مؤلفه‌های فرآیند مدیریت طب بحران، شامل ارزیابی ریسک خطر، ارزیابی منابع، برنامه‌ریزی (پیشگیری، آمادگی، مقابله، بازسازی)، اثربخشی فرایند و ارتقاء فرایند هستند که در یک مدل نُه مرحله‌ای مدیریت فرایند، طراحی شده‌اند. بحث و نتیجه‌گیری: برای موفقیت در برنامه‌ریزی مدیریت سلامت در بحران در بیمارستان‌ها به یک روش ساماندهی مدیریت سلامت در بحران بر مبنای فرآیند محوری نیاز است. مدیریت فرآیندمحور، روشی منظم، شفاف و پایش‌پذیر است که جهت ارتقا و بهبود سلامت در مقابله با حوادث و بلایا پیشنهاد می‌گردد.