بررسی اثربخشی برنامه آموزشی مبتنی بر رفع موانع، بر آگاهی و تمایل به انجام دیالیز صفاقی در بیماران مبتلا به مرحله نهایی بیماری کلیوی بیمارستان اخوان کاشان

Abstract

سابقه و هدف: علی­رغم سابقه چندساله در معرفی دیالیز صفاقی به ­عنوان یک روش درمانی جایگزین عملکرد کلیه، میزان استقبال از این روش همچنان پایین است. هدف این مطالعه، تعیین تأثیر اجرای برنامه آموزشی مبتنی بر رفع موانع، بر آگاهی و قصد انجام دیالیز صفاقی در بیماران مبتلا به مرحله نهایی بیماری کلیوی بود. مواد و روش­ ها: در یک مطالعه شبه ­آزمایشی پیش ­آزمون– پس ­آزمون، 45 بیمار دارای اندیکاسیون دیالیز صفاقی که واجد ملاک ­های ورود به پژوهش بودند، به شیوه هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه محقّق­ ساخته، بود. پس از نمونه­ گیری، برنامه آموزشی مبتنی بر رفع موانع گزارش­شده در پیشینه پژوهشی برای آزمودنی­ ها ارائه شد. این برنامه به صورت فردی و عمدتاً در قالب یک جلسه 75 - 60 دقیقه­ ای ارائه شد. نتایج، با استفاده از آزمون­ های آماری T ­زوجی و مک­نمار مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج: نتایج نشان داد اجرای برنامه آموزشی مبتنی بر رفع موانع، باعث افزایش معنادار آگاهی بیماران در مورد دیالیز صفاقی شده است (0/01<P). اگرچه فراوانی بیماران دارای تمایل به انجام دیالیز صفاقی در مرحله پس­ آزمون افزایش یافت اما نتایج نشان داد که این افزایش فراوانی، از لحاظ آماری معنادار نبود. نتیجه­ گیری: ارائه برنامه آموزشی مبتنی بر رفع موانع می ­تواند در کوتاه ­مدت دانش بیماران را در مورد دیالیز صفاقی افزایش دهد. جهت افزایش تمایل و قصد عملی آنان برای انجام این نوع دیالیز، نیاز است مداخلاتی بلندمدت در سطح بیمارستان و خانواده انجام شود.