آپوپتوز در تخمدان و آترزی فولیکولی

Abstract

سابقه و هدف: در تخمدان، فولیکول­ های در حال رشد از مجموعه فولیکول­ های بدوی که در ابتدای زندگی جنینی ایجاد شده­اند، تکامل می­یابد. بیشتر فولیکول­ های تخمدانی دچار فرایند حذفی به نام آترزی فولیکولی می­ شوند. آترزی فولیکولی یک فرآیند مهم و انتخاب منفی در طول رشد و تکوین فولیکول­ های تخمدانی است. عقیده بر این است که مرگ سلولی، آپوپتوز، در این فرآیند دخیل است. این مقاله مروری است بر برخی پژوهش­هایی که در زمینه آپوپتوز در تخمدان و فاکتورهای دخیل در آن انجام شده است. مواد و روش­ ها: برای انجام این مطالعه مروری ابتدا جستجو در بانک ­های اطلاعاتی PubMed, Scopus , Embase, Current Content, IranMedex با کلمات کلیدی آپوپتوز و تخمدان انجام شد. سپس، مقالات چاپ شده به زبان های انگلیسی و فارسی از سال 1376 تا 1396 که به­صورت تمام­متن در دسترس بودند، مطالعه شدند. ژن­ های دخیل در آپوپتوز تخمدانی و فاکتورهای کنترل کننده آترزی فولیکولی و نقش آن ­ها در ذخیره فولیکول­ های تخمدانی و باروری بررسی شدند. نتایج: اگرچه آترزی فولیکولی در همه مراحل تکوین فولیکولی اتفاق می‌افتد، اما مشخص شده است که یک فرآیند وابسته به مرحله تکوینی است و بخش زیادی از آن در مرحله انتقالی بین فولیکول­ های پره‌آنترال و شروع تشکیل آنتروم مشاهده می­ شود. فاکتورهای پاراکرین و اتوکرین مختلفی مرگ سلولی تخمدان را کنترل می­کنند. نتیجه ­گیری: سلول ­های تخمدان سیگنال­ های متضادی را برای بقا و مرگ دریافت می‌کنند و آنچه که تعیین‌کننده سرنوشت سلول­ ها در مراحل مختلف تکوین فولیکولی است، تعامل بین سیگنال ­های مختلف است.