بررسی میزان مقاومت آنتی‌بیوتیکی به بتا لاکتام‌های با طیف وسیع و تعیین عوامل خطرساز در باسیل‌های گرم منفی جدا شده از مدفوع نوزادان بستری در بیمارستان شهید بهشتی کاشان

Abstract

سابقه و هدف: وقوع ایزوله‌های تولیدکننده بتالاکتامازهای با طیف وسیع ( ESBL ) در سراسر دنیا رو به افزایش است. باسیل‌های گرم منفی تولیدکننده ESBL مسوول مقاومت در مقابل آنتی‌بیوتیک‌های اکسی‌ایمینو بتالاکتام‌ها و مونوباکتام‌ها بوده و می‌توانند به عنوان عامل بیماری‌زا غالب در بخش مراقبت‌های ویژه نوزدان ( NICU ) باشند. هدف از این مطالعه آینده‌نگر تعیین میزان مقاومت آنتی ‌ بیوتیکی در فلور مدفوعی نوزادان و تعیین عوامل خطرساز است که منجر به این کولونیزاسیون می ‌ گردد. مواد و روش‌ها: این مطالعه به صورت توصیفی بر روی نمونه‌های مدفوع 167 نوزاد بستری در بیمارستان شهید بهشتی کاشان در سال 1385 انجام پذیرفت. باسیل‌های گرم منفی جدا شده از مدفوع طبق روش استاندارد تعیین هویت گردید. الگوی حساسیت و تولید ESBL بر اساس معیارهای پیشنهادی استانداردهای آزمایشگاه­های بالینی (CLSI ) تعیین گردید. از آزمون دقیق فیشر و آزمون آماری کای دو برای تحلیل داده‌ها استفاده گردید. نتایج: کولونیزاسیون فلور مدفوعی با باسیل‌های گرم منفی در 120 نمونه مشاهده گردید. کلبسیلا پنومونیه در 53 از 120 نمونه (2/44 درصد) و اشریشیاکلی در 34 از 120 نمونه (3/28 درصد) مشاهده شد. میکروارگانیسم‌های تولیدکننده ESBL در 2/29 درصد (35 از 120 نمونه) مشاهده شد. 23 از 35 نمونه (7/65 درصد) از میکروارگانیسم‌های تولیدکننده ESBLs ، کلبسیلا پنومونیه بودند. مهم‌ترین عامل خطرسازی کولونیزاسیون با باسیل‌های گرم منفی تولیدکننده ESBL وزن کمتر یا مساوی 2500 گرم (00008/0p< )، مصرف هر نوع آنتی‌بیوتیک در نوزادان (0001/0p< )، نوزادان پره ترم (00013/0p< )، تغذیه‌ی کامل به روش تزریقی (0007/0p< )، مصرف آمپی‌‌سیلین (0017/0p< )، بیماری تنفسی (0037/0p< )، درمان با اکسیژن (0076/0p< )، و طول مدت زمان بستری بیش از 7 روز (0082/0p< )، مصرف سفوتاکسیم (0247/0p< )، و زایمان به طریق سزارین (048/0p< ) بود.نتیجه‌گیری: حفظ و استقرار باکتری‌های غیر بیماری‌زای فلور طبیعی روده‌ای در کاهش میزان ابتلا و مرگ و میر به دنبال بروز عفونت ایجاد شده با باسیل‌های گرم منفی تولیدکننده ESBL در روده نوزادان اهمیت زیادی دارد. به کارگیری موثر معیارهای کنترل عفونت و محدود نمودن مصرف آنتی‌بیوتیک ‌ها به جز در موارد اندیکاسیون بالینی محض، این مهم را مهیا می‌سازد.