بررسی فراوانی استئومالاسی و عوامل مرتبط با آن در بیماران مبتلا به کمردرد ایدیوپاتیک مراجعه کننده به کلینیک تخصصی شهرستان کاشان در طی سال 1385-1384

Abstract

سابقه و هدف: کمردرد یکی از شکایات شایع بیماران در پزشکی بالینی می­باشد. این بیماری از شیوع متفاوتی در کشورها برخوردار می­باشد. با توجه به اهمیت بیماری و نقش ویتامین D در بروز آن، این مطالعه به منظور بررسی شیوع استئومالاسی و عوامل مرتبط با آن در مبتلایان به کمردرد ایدیوپاتیک در طی سال 1385-1384 در شهرستان کاشان انجام شده است. مواد و روش­ها: این بررسی با طراحی مقطعی بر روی 100 بیمار (12 درصد مرد و 88 درصد زن) با شکایت کمردرد مزمن مراجعه­کننده به مراکز تخصصی صورت گرفت. سن متوسط بیماران 6 ± 2/41 سال بود . علل ثانویه کمردرد با توجه به شرح حال و معاینه فیزیکی و تصویربرداری رد شد. آزمون­های بیوشیمیایی شامل سطح سرمی کلسیم، فسفر، آلکالن فسفاتاز، هورمون پاراتیروئید و 25 هیدروکسی ویتامین D سرم و کلسیم ادرار 24 ساعته اندازه­گیری شد. از 25 هیدروکسی ویتامین D به عنوان آزمون قطعی شناسایی استئومالاسی استفاده شد. اطلاعات مربوط به بیماران از قبیل سن، جنس، مصرف ویتامین D ، مدت زمان تماس با نور خورشید و همچنین سطوح کمبود ویتامین D (خفیف، متوسط، شدید) در فرم اطلاعاتی ثبت شد و با استفاده از آزمون آماری مجذور کای دو ( X2 ) و Fisher Exact test و T و F اطلاعات و نتایج، مورد تجزیه و تحلیل اطلاعات قرار گرفت. نتایج: 50 درصد افراد مبتلا به استئومالاسی بودند. از این تعداد 42 نفر ( 84 درصد) زن و 8 نفر (16 درصد) مرد بودند. 54 درصد مبتلایان به استئومالاسی بهره­ای از نور خورشید نبرده بودند و علی­رغم مصرف ویتامین D دچار استئومالاسی بودند. بیشترین شیوع استئومالاسی در محدوده­ی سنی 49-40 سال کمترین شیوع در محدوده­ی سنی زیر 20 سال بود. میانگین 25 هیدروکسی ویتامین D در مبتلایان به استئومالاسی ng/ml 5/10 و در افراد غیرمبتلا ml ⁄ ng 5 /58 بود (0001/0 p< ). 5 0 درصد افراد مبتلا کمبود خفیف، 24 درصد کمبود متوسط و 26 درصد کمبود شدید ویتامین D داشتند. نتیجه­گیری: با توجه به فراوانی بالای کمبود ویتامین D در مبتلایان به کمردرد ایدیوپاتیک، به منظور کاهش این مشکل و عوارض ناشی از آن، کاربرد روش­هایی همچون غنی­سازی مواد غذایی و آموزش بیماران به بهره­گیری موثر از نور خورشید توصیه می­شود.