بررسی علل پوشش ناکافی برنامه غربالگری بیماری‌های مادرزادی نوزادان به دنیا آمده در محدوده تحت پوشش مرکز بهداشت شمال تهران

Abstract

مقدمه: شناسایی مبتلایان به کم کاری مادرزادی تیروئید، فنیل‌کتونوری، فاویسم و درمان به موقع آن‌ها، یکی از اولویت‌های نظام سلامت است.این مطالعه با هدف بررسی علل پوشش ناکافی غربالگری نوزادان در محدوده مرکز بهداشت شمال تهران در دی‌ماه 1389انجام شد. روش کـار: بررسی مقطعی بر روی 595 نفر از والدین نوزادان، از طریق پرسشنامه انجام شد و نتایج از طریق نرم‌افزار SPSS 16 تحلیل شد. یافته‌ها: از 595 نوزاد بررسی شده، 544 نوزاد (4/91%) غربالگری شده بودند. از نظر محل انجام غربالگری ، 2/75% نوزادان در مرکز بهداشتی درمانی، 2/13% در بیمارستان محل تولد، و 6/11% در بخش خصوصی بررسی شده بودند. فقط 2/75% نوزادان مطابق استاندارد غربالگری شده بودند. براساس تحلیل آماری، بین متغیر افزایش سن مادر (002/0 p= ) و مرتبه بارداری (001/0 p< ) با انجام غربالگری نوزاد ارتباط معکوس وجود داشت؛ یعنی با افزایش سن مادر و مرتبه بارداری، احتمال انجام غربالگری کمتر شده بود. در حالی که بین متغیرهای مراقبت بارداری در مراکز بهداشتی درمانی (024/0 p= ) و میزان آگاهی والدین (001/0 p< ) با انجام غربالگری نوزاد ارتباط مستقیم وجود داشت؛ یعنی با افزایش میزان آگاهی والدین و مراجعه مادر در دوره بارداری به مراکز بهداشتی درمانی، احتمال انجام غربالگری بیشتر شده بود. نتیجه‌گیری: مهم‌ترین علت پوشش ناکافی برنامه، انجام غربالگری در محل بیمارستان و بخش خصوصی است. برای دستیابی به میزان واقعی پوشش برنامه، لازم است زمینه همکاری بخش بهداشت و درمان قوی‌تر گردد. از طرفی در مورد غربالگری نوزادان، لازم است تا اطلاع‌رسانی کافی به والدین انجام گیرد.