رواسازی و تعیین پایایی پرسشنامه خودکارآمدی ترک اعتیاد برامسون

Abstract

مقدمه: اعتیاد و درمان آن، حداقل در سال‌های اخیر مشکل اصلی نظام سلامت در بسیاری از کشورهای جهان بوده است. در کشور ایران با توجه به جوان بودن جمعیت و فراهم بودن زمینه‌های لازم جهت شیوع اعتیاد در بین جمعیت جوان، حدود 44 میلیون نفر در معرض خطر هستند. بدین منظور پژوهش‌های پیرامون مسأله اعتیاد از اهمیت بالایی برخوردار می‌باشد. با توجه به این که در مطالعات ترک اعتیاد، خودکارآمدی پیش‌بینی کننده رفتارهای وابسته به سلامتی می‌باشد، ساخت و تهیه ابزاری بر ای سنجش میزان خودکارآمدی در معتادان ضروری است. هدف از انجام مطالعه حاضر، رواسازی و بررسی پایایی پرسشنامه خودکارآمدی ترک اعتیاد برامسون بوده است. روش کـار: پس از اطمینان از اعتبار ترجمه و تعیین روایی (روایی محتوایی، صوری و روایی سازه که خود شامل تحلیل عاملی بود)، پرسشنامه خودکارآمدی ترک اعتیاد برامسون به طور همزمان با پرسشنامه خودکارآمدی عمومی به صورت تصادفی ساده در اختیار 150 نفر از مددجویان معتاد مراجعه‌کننده به کلینیک درمان و بازتوانی اعتیاد مهر و پیروزی شهر مشهد قرار گرفت. پایایی این پرسشنامه با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ محاسبه گردید. یافته‌ها: ضریب همبستگی پیرسون با استفاده از نرم‌افزار آماری SPSS نشان دادکه بین نمرات دو پرسشنامه (خودکارآمدی ترک اعتیاد برامسون و خودکارآمدی عمومی)، همبستگی بالا (67/0= r )و معناداری به لحاظ آماری وجود داشت (001/0> p ). ساختار عاملی پرسشنامه نیز با استفاده از تحلیل عاملی تأییدی مورد تأیید قرار گرفت. فاصله اطمینان در این پژوهش برای هر ضریب آلفا 95% لحاظ گردید. اعتبار این پرسشنامه از طریق محاسبه ضریب آلفای کـرونـباخ (90/0=α) به دست آمد. در نتایج تحلیل عاملی، چهار عامل مهارت‌های حل مسأله، تصمیم‌گیری، ابراز وجود و ارتباط شناسایی شدند. میزان آلفا برای عامل‌ها بین 72/0 تا 78/0 به دست آمد. نتیجه‌گیری: پرسشنامه خودکارآمدی ترک اعتیاد برامسون دارای روایی و پایایی مناسب شناخته شد و با توجه به نتایج پژوهش حاضر، عوامل به دست آمده از تحلیل عاملی می‌توانند خودکارآمدی ترک اعتیاد در مددجویان وابسته به مواد مخدر را به گونه‌ای مناسب اندازه‌گیری نمایند. گل‌‌واژگان: روایی، پایایی، خودکارآمدی، اعتیاد