ارزیابی میزان محرومیت از خواب و خستگی در دستیاران جراحی عمومی: آیا کاهش ساعات کاری دستیاران ضرورت دارد؟

Abstract

مقدمه: دستیاران جراحی عمومی در طول دوره آموزش تخصصی بیمارستانی همواره در شرایط محرومیت از خواب نسبی و مزمن قرار دارند. کم‌خوابی مزمن اثرات نامطلوبی بر خلق‌و‌خو، رفتار، روابط اجتماعی، کیفیت زندگی، قدرت یادگیری، تصمیم‌گیری و مراقبت از بیماران دارد. تأثیر منفی کم خوابی بر دقت، سرعت عمل و مهارت دست جراح در مطالعات مختلف نشان داده شده است. هدف از انجام پژوهش حاضر، برآورد میزان خواب آلودگی دستیاران جراحی عمومی و آگاهی از دیدگاه آنان نسبت به پیامدهای خستگی و کم خوابی می باشد. روش کـار: این مطالعه مقطعی بر روی دستیاران جراحی عمومی از سه بیمارستان سینا، امام خمینی و شریعتی صورت گرفت. جمع‌آوری اطلاعات با استفاده از پرسشنامه 38 سؤالی ساختار یافته کمّی انجام شد. از معیار استاندارد اپوورت برای ارزیابی میزان خواب‌آلودگی استفاده گردید. یافته‌ها: چهل و هشت دستیار جراحی عمومی به مطالعه وارد شدند. میانگین ساعات کار هفتگی دستیاران سال اول و دوم، 160-140 ساعت و دستیاران سال سوم و چهارم، 120-100 ساعت بود. میانگین میزان خواب‌آلودگی دستیاران بر اساس مقیاس اپوورت 69/0 ± 6/11 (دامنه 21 -3) بود که خواب‌آلودگی در حد متوسط را نشان می‌داد. 20% از دستیاران در محدوده خواب‌آلودگی شدید قرار داشتند. 1/52% از دستیاران معتقد بودند کم‌خوابی و خستگی، تأثیر عمده‌ای بر زندگی شخصی آنها دارد، 3/31% کم‌خوابی را دارای تأثیر عمده بر کار خود دانستند. نتیجه‌گیری: ساعات کاری طولانی، محرومیت از خواب و خستگی موجب خواب‌آلودگی دستیاران جراحی گردیده و این مسأله بر کیفیت زندگی و عملکرد آنها اثرات نامطلوب می‌گذارد. بر اساس نتایج این مطالعه، بازنگری و تعدیل میزان ساعات کاری دستیاران جراحی عمومی پیشنهاد می‌شود.