اعتباریابی پرسشنامه 28 سؤالی سلامت عمومی به عنوان ابزار غربالگری اختلالات روان‌پزشکی در شهر تهران-1380

Abstract

مقدمه: از جمله شناخته‌ترین ابزار غربالگری اختلالات روانی، پرسشنامه 28 سؤالی سلامت عمومی است که تأثیر به سزایی در پیشرفت پژوهش‌های علوم رفتاری و روان‌پزشکی داشته است. مطالعات محدود اندکی در زمینه اعتباریابی پرسشنامه 28 سؤالی سلامت عمومی در ایران انجام گرفته است. لذا این پژوهش، با هدف بررسی اعتباریابی این پرسشنامه به عنوان ابزار غربالگری اختلالات روانی در جمعیت 15 سال و بالاتر شهر تهران انجام گرفت. روش کـار: 879 نفر (455 نفر زن و 424 نفر مرد) از بین خانواده‌های تحت پوشش مراکز بهداشت دانشگاه‌های علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی ایران، تهران و شهیدبهشتی به شیوه نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای انتخاب گردیده در یک مطالعه دو مرحله‌ای مورد ارزیابی قرار گرفتند. در مرحله اول پرسشنامه سلامت عمومی توسط پزشکان عمومی بر روی آزمودنی‌ها تکمیل گردید. در مرحله دوم تمامی این افراد، توسط روان‌پزشک بر اساس ملاک‌های تشخیصی چهارمین ویرایش طبقه‌بندی اختلالات روانی مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌ها: نتایج این پژوهش نشان داد با استفاده از روش نمره‌گذاری سنتی، نمره برش برای نمونه مورد مطالعه، نمره 6 می‌باشد. با این نمره برش حساسیت و ویژگی آزمون به ترتیب برابر با7/2±7/84 و 7/2±7/93 درصد و میزان اشتباه طبقه‌بندی کلی برابر با 7/2±2/8 درصد بوده است. بهترین نمره برش با استفاده از روش نمره‌گذاری لیکرت، برای افراد مورد مطالعه نمره 23 به دست آمد. حساسیت، ویژگی و میزان اشتباه طبقه‌بندی کلی با این نمره برش به ترتیب برابر با 4/2±5/70، 4/2±3/92 و 4/2±3/12 درصد بود. بــررسی اعتبار همزمان این پرسشنامه با چک لیست 90 سؤالی علایم مرضی، نشان داد که همبستگی معنا‌داری بین نمرات افراد در مقیاس‌های فرعی دو آزمون وجود دارد. ضریب همبستگی پیرسون بین مقیاس‌های پرسشنامه 28 سؤالی سلامت عمومی با نمره کل دلالت بر این دارد که بالا و پایین بودن مقدار علایم اضطراب، بیش از عوامل دیگر، پیش‌بینی کننده سلامت و یا عدم سلامتی افراد به حساب می‌آیند. نتیجه‌گیری: ارزیابی پایایی و اعتبار به دست آمده از این پرسشنامه دلالت بر این دارد که این پرسشنامه می‌تواند به عنوان ابزار غربالگری در مطالعات اپیدمیولوژی اختلالات روانی، به طور موفقیت‌آمیزی به کار برده شود.