اثر بازتوانی قلبی بر شاخص‌های توده بدنی و توزیع چربی بدن در مبتلایان به بیماری عروق کرونر

Abstract

مقدمه: بیشتر مبتلایان به بیماری عروق کرونر دچار اضافه وزن و یا چاقی هستند. تجمع بیش از حد چربی در حفره شکمی قویاً با ریسک فاکتور های قلبی ارتباط دارد. مطالعات زیادی نشان داده‌اند که ورزش در تعدیل ریسک فاکتورهای قلبی بسیار مؤثر است اما به تحقیقات بیشتری در زمینه شناسایی برنامه‌های مفیدتر کنترل وزن و در نتیجه کاهش ریسک فاکتور‌های قلبی نیاز است. این مطالعه با هدف تعیین اثر بازتوانی قلبی بر شاخص های توده بدنی و توزیع چربی بدن در مبتلایان به بیماری عروق کرونر طراحی شده است.روش‌کار: مطالعه بر روی 118 بیمار کرونری با میانگین سنی 01/8±83/53 طی برنامه 12 ماهه بازتوانی انجام شد. متغیرهای وزن، شاخص توده بدنی، توزیع چربی در بدن (دور کمر، دور باسن و نسبت دور کمر به دور باسن) در ابتدا و نیز پس از 2و6و12 ماه مورد ارزیابی قرار گرفت. از آزمون های کای- دو و t زوجی و سطح معنی‌داری 05/0p< استفاده شد.نتایج: در پایان مرحله تحت نظارت، شاخص های توده بدنی، وزن، دور کمر و نسبت دور کمر به دور باسن در کل بیماران به طور معنی‌داری کاهش یافت 001/0p< . اما در پایان 12 ماه کاهش کلیه شاخص‌ها نسبت به قبل از دوره بازتوانی معنی‌دار نبود. عمده تغییرات مطلوب در 6 ماه اول دوره بازتوانی بوده و در نیمه دوم دوره تغییرات مطلوب جزیی بود و یا حتی تغییرات مذکور در بعضی متغیرها برگشت یافت. نتیجه‌گیری: علی‌رغم تعدیل قابل توجه در شاخص‌های توده بدنی و توزیع چربی بدن پس از دوره بازتوانی، تأثیرات چشمگیرتر در مرحله تحت نظارت اتفاق افتاد، با این حال تعدیل شاخص‌های توزیع چربی در بدن در مقایسه با شاخص‌های توده بدنی و وزن، با گذشت زمان پایدارتر بوده و کمتر دستخوش تغییر یا برگشت شد و در مجموع علی‌رغم‌ کم‌توجهی بیماران در اجرای صحیح برنامه در منزل، اثرات نسبتاً پایدار تعدیل ریسک فاکتورهای مذکور قابل توجه بوده است.