میزان آگاهی مدیران بیمارستان‌ها از نقش و نوع فعالیت کمیته‌های انتقال خون بیمارستانی

Abstract

مقدمه: در گذشته عمده مسؤولیت سازمان‌های انتقال خون و بانک خون بیمارستان‌ها، تهیه خون و فرآورده‌های خونی به مقدار کافی جهت رفع نیاز بیماران بود. از سال 1985 و با شناخت ویروس HIV و مشاهده انتقال آن از طریق خون، علم انتقال خون به یک رشته تخصصی به‌نام طب انتقال خون تبدیل شد. هدف اصلی کمیته‌های انتقال خون بیمارستانی، بررسی چگونگی کاربرد خون و فرآورده‌های آن و اقدام در جهت مصرف بهینه آن است. هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان آگاهی مدیران بیمارستان‌ها از نقش و نوع فعالیت کمیته‌های انتقال خون بیمارستانی است روش‌ کار‌: مطالعه انجام شده توصیفی و جامعه مورد بررسی مدیران بیمارستان‌های تحت مطالعه بود. در این تحقیق ابتدا پرسشنامه‌ای توسط صاحب نظران سازمان با مشاوره آماری که مشتمل بر 23 سؤال در ارتباط با آگاهی از نقش کمیته‌های انتفال خون بیمارستانی است تهیه و به مراکز انتفال خون فرستاده شد و سپس از طریق آنها در اختیار بیمارستان‌ها قرار گرفت. از مجموع 282 پرسشنامه ارسالی 262 پرسشنامه مربوط به 25 استان جمع‌آوری گردید که با نرم افزار SPSS10 و آماره کای دو مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج : از 262 بیمارستان پاسخگو به پرسشنامه، 4/89% از مدیران دارای مدرک کارشناسی و بالاتر بودند. 6/2% دارای مدرک دیپلم و بالاتر، و 6/7% وضعیت تحصیلی مشخصی را ذکر نکرده بودند. 8/82% از مرا کز درمانی دارای کمیته انتقال خون بیمارستانی و 2/17% از بیمارستان‌ها فاقد کمیته انتقال خون بیمارستانی بودند و متأسفانه 7/63% از مدیران هیچ برنامه آموزشی مدونی در زمینه طب انتقال خون در برنامه آموزشی بیمارستان خود نداشتند. جالب توجه آن که 30% از مدیران بر این عقیده‌اند که اگر کسی دارای رفتارهای پرخطر باشد، جهت پی‌بردن به نتایج شاخص‌های عوامل عفونی مثل ایدز و هپاتیت می‌تواند به عنوان اهداکننده به مراکز انتقال خون مراجعه کند. بحث : با توجه به نتایج به‌دست آمده، سازمان انتقال خون با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی لازم است با به‌کارگیری روش‌های کاربردی و آموزشی، ضرورت وجود کمیته‌های انتقال خون را به مدیران بیمارستان‌ها شناسانده تا با همکاری آنان و متخصصین نسبت به نقش مؤثر کمیته‌های انتقال خون اقدام نمایند. از طرفی دیگر با توجه به اهمیت حفظ و ارتقای سلامتی خون و فرآورده‌های خونی تهیه شده در مراکز انتقال خون کشور، نیاز است تا نسبت به پیشبرد بهتر برنامه‌های آموزشی در سطح دانشگاههای علوم پزشکی، جهت آشنایی همکاران متخصص و پزشک و پیراپزشک شاغل در این مراکز با طب انتقال خون اقدام گردد.