اثرات رفاهی و اقتصادی افزایش مخارج بهداشتی و درمانی دولت در ایران (رویکرد ماتریس حسابداری اجتماعی)

Abstract

مقدمه: بخش سلامت از بخش‌های اساسی جامعه بوده، ارتباط متقابلی با سایر بخش‌های اقتصاد دارد. با توجه به ضرورت دخالت دولت در بخش سلامت ایران و اهمیت شناخت اثرات آن، تحقیق حاضر به بررسی پیامدهای اقتصادی و رفاهی افزایش مخارج بهداشتی-درمانی دولت در ایران پرداخت. روش کار: در مطالعه‌ی کاربردی حاضر، از ماتریس حسابداری اجتماعی سال 1390 مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی استفاده شد، که با استفاده از آمارهایی از قبیل حساب‌های ملی، آمارگیری از بودجه خانوار سال 1390 و به‌هنگام‌سازی جدول داده-ستاده سال 1380 تهیه گردیده است. برآورد نتایج و تحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزارExcel 2013 انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که 99درصد تقاضا برای بخش بهداشتی- درمانی دولت به‌صورت تقاضای نهایی بوده و 67درصد پرداخت‌های این بخش برای جبران خدمات کارکنان هزینه شده است. همچنین پس از اجرای سناریوی تحقیق، محصول کل 95/0درصد افزایش یافته و رفاه خانوارهای شهری و روستایی به ترتیب 933/0درصد و89/0درصد و رفاه اجتماعی آن‌ها 93/0درصد و 87/0درصد بیش‌تر شده است. نتیجه‌گیری: بخش بهداشت و درمان دولتی به دلیل ماهیت آن، نقش اندکی در سایر بخش‌های اقتصادی دارد؛ با این حال، وجود تقاضای نهایی بالا و پرداخت‌ دستمزدهای کلان در این بخش سبب شده افزایش تقاضا تاثیرات گسترده‌ای بر تولید و رفاه اقتصادی داشته باشد؛ اما به علت بهبود وضعیت درآمدی پرسنل این بخش، که غالبا جزو دهک‌های بالای درآمدی جامعه هستند، توزیع درآمد در جامعه بدتر شده و لذا، دولت بایستی سیاست‌های حمایتی را جهت رفع این مشکل ارائه نماید.