تأثیر فعالیت‌های ورزشی استقامتی بر گلوکز خون، انسولین و مقاومت به انسولین در بیماران مبتلا به دیابت نوع دو: یک مرور نظام‌مند و فراتحلیل بر مطالعات صورت گرفته در داخل ایران

Abstract

مقدمه: تاکنون پژوهش‌های متعددی در زمینه‌ی تأثیر فعالیت ورزشی بر عوامل خطرساز مرتبط با بیماری دیابت نوع دو در داخل ایران صورت گرفته است. لذا، هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی تأثیر فعالیت‌های ورزشی استقامتی بر برخی متغیرهای وابسته به دیابت نوع دو به صورت مروری نظام­مند و متاآنالیز بر مطالعات صورت گرفته در داخل ایران بود. روش‌ها: در این بررسی پایگاه­های اطلاعاتی PubMed،Embase ، Cochrane، ISI، Scopus، Science direct، sid و magiran با هدف یافتن منابع مرتبط با موضوع مورد جستجو قرارگرفتند. آنالیز داده­ها با استفاده از نرم افزار STATA نسخه‌ی 12 صورت گرفت. یافته­ها: تعداد 242 مقاله به‌طور نظام­مند مرور شدند و از این میان، 24 مقاله به‌صورت متاآنالیز (در مجموع 592 نفر؛ 294 نفر به‌عنوان گروه کنترل (96 نفر مرد، 198 نفر زن) و 298 نفر به‌عنوان گروه تمرین (97 نفر مرد، 201 نفر زن)) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که میان ورزش استقامتی و سطوح گلوکز خون (0001/0=P؛ 656/0- الی016/1- 95% CI)، ورزش استقامتی و انسولین (0001/0=P؛ 682/0- الی042/1- 95% CI)، ورزش استقامتی و مقاومت به انسولین (0001/0=P؛ 217/0- الی563/0- 95% CI) ارتباط معنی‌داری وجود دارد. نتیجه‌گیری: مطالعه‌ی مرور سیستماتیک و متاآنالیز پژوهش‌های صورت گرفته در داخل ایران نشان می‌دهد که ورزش استقامتی می‌تواند با بهبود سطوح گلوکز خون، انسولین و مقاومت به انسولین بیماران دیابتی نوع دو همراه باشد. لذا توصیه می‌شود که متخصصین درگیر در علوم ورزشی و پزشکی، از راهبرد غیردارویی ورزش استقامتی به‌عنوان یک مداخله‌ی درمانی در بیماران دیابتی نوع دو استفاده کنند.