وضعیت ترشحی هورمون‌های هیپوفیز قدامی در بیماران با ضایعات ضربه‌ای مغز

Abstract

چکیدهمقدمه: ازآنجا‌که اختلال عملکرد نورواندوکرین به دنبال ضایعات ضربه‌ای مغز، علایم بالینی چندانی ایجاد نمی‌کند، به طور کلی تشخیص داده نشده و به سایر مشکلات جسمی و روحی به دنبال ضربه‌ی مغزی نسبت داده می‌شود. بر این اساس، بیشتر بیماران مورد درمان قرار نمی‌گیرند. این مورد ممکن است بر روند بهبودی آن‌ها تاثیرگذار باشد. پژوهش حاضر، به منظور ارزیابی وضعیت ترشحی هورمون‌های هیپوفیز قدامی در بیماران دچار ضایعات ضربه‌ای مغز صورت گرفت. مواد و روش‌ها: تمام بیماران دچار ضربه‌ی مغزی که در بخش تروما بستری شدند و GCS آن‌ها کمتر یا مساوی 12 بود، وارد پژوهش شدند. 154 بیمار انتخاب شدند، ولی در نهایت 70 نفر از آن‌ها تا پایان پژوهش در طرح مشارکت نمودند. 6 ماه بعد از ضربه به مغز، بررسی تمام آزمودنی‌های عملکرد هیپوفیز قدامی با اندازه‌گیری غلظت پرولاکتین، تستسترون،FSH, LH Cortisol, FT4, TSH,و IGF-1 در سرم انجام، و در صورت نیاز آزمون تحریکی کوزینتروپین و گلوکاگون به ترتیب برای اثبات کمبود کورتیزول و هورمون رشد صورت گرفت. یافته‌ها: در بررسی حاضر، 41 بیمار (6/58%) دچار اختلال ترشحی در کمینه یک هورمون هیپوفیز قدامی بودند. در 4 بیمار (7/5%) درگیری در 2 رده‌ی هورمونی وجود داشت. اشکال کمبودهای هورمونی، به صورت کمبود گنادوتروپین‌ها و کورتیکوتروپین هر یک در 9 بیمار (9/12%) و سوماتوتروپین در 3 بیمار (3/4%) مشاهده گردید. هیپر پرولاکتینمی در 23 مورد (5/31%) دیده شد. در این پژوهش هیچ موردی از کمبود تیروتروپین مشاهده نگردید. نتیجه‌گیری: پژوهش حاضر نشان داد که اختلالات هورمونی پس از ضایعات ضربه‌ای مغز شایع می‌باشد و بایستی مورد توجه کافی از طرف پزشکان قرار گیرد. کمبود بعضی از این هورمون­ها مانند کورتیکوتروپین می‌تواند تهدید کننده‌ی سلامت بیمار باشد.