ارتباط چاقی با عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی ـ عروقی در زنان تهرانی: مطالعه‌ی قند و لیپید تهران

Abstract

مقدمه: چاقی تاثیر زیادی بر عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی ـ عروقی دارد. در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران، توجه کافی به عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی ـ عروقی، مورد غفلت قرار گرفته است. شواهد بیان‌گر آن است که کشورهای آسیایی نیز مانند جوامع غربی در معرض اپیدمی عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی ـ عروقی هستند. در ایران بررسی‌های اندکی پیرامون ارتباط چاقی زنان با عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی ـ عروقی انجام شده است. هدف پژوهش حاضر، بررسی ارتباط بین چاقی و عوامل خطرساز بیماری‌های قلبی ـ عروقی در زنان تهرانی بود (مطالعه‌ی قند و لیپید تهران). مواد و روش‌ها: در مطالعه‌ی مقطعی حاضر یک نمونه‌ی 5789 نفری از زنان 69-18 ساله، از میان شرکت‌کنندگان در مطالعه‌ی قند و لیپید تهران انتخاب گردید. فشارخون سیستولی و دیاستولی، وزن و قد آزمودنی‌ها اندازه‌گیری، و نمایه‌ی توده‌ی بدن محاسبه گردید. غلظت کلسترول، تری‌گلیسرید و کلسترول ـ HDL در سرم آزمودنی‌ها اندازه‌گیری، و کلسترول ـ LDL محاسبه گردید. از هر دو روش آنالیز آماری توصیفی و تحلیلی استفاده شد. متغیرهای مخدوش‌کننده‌ با استفاده از رگرسیون لجستیک کنترل گردید. یافته‌ها: 1/29% خانم‌ها چاق بودند. با افزایش سن، میانگین نمایه‌ی توده‌ی بدن، تری‌گلیسرید، کلسترول، کلسترول ـ LDL، فشارخون سیستولی و دیاستولی افزایش، و میانگین کلسترول ـ HDL کاهش اندکی را نشان داد. در زنان چاق در مقایسه با زنان دارای سطح وزن طبیعی، احتمال افزایش سطح تری‌گلیسرید در سرم (87/3-63/2=ضریب تغییرات و 19/3=نسبت شانس)، افزایش کلسترول خون (49/2-85/1=ضریب تغییرات، 15/2= نسبت شانس)، افزایش سطح کلسترول ـ LDL (19/2-59/1=ضریب تغییرات، 87/1=نسبت شانس)، کاهش سطح کلسترول ـ HDL(52/1-3/1=ضریب تغییرات، 41/1=نسبت شانس)، افزایش فشار خون سیستولی (87/3-63/2=ضریب تغییرات، 19/3=نسبت شانس) و افزایش فشارخون دیاستولی (78/4-04/3=ضریب تغییرات، 81/3=نسبت شانس) بیشتر بود. نتیجه‌گیری: شیوع بالای چاقی و عوامل خطرساز بیماری‌های غیرواگیر در زنان تهرانی، ضرورت پیشگیری موثر و انجام برنامه‌های ارتقا سلامت در زنان را گوشزد می‌نماید.