عوامل خطرساز دیابت بارداری و تعیین ارزش آزمون غربالگری در شهر شاهرود

Abstract

مقدمه: اگر چه عوامل خطرساز بروز دیابت بارداری در جمعیت‌های اروپایی مشخص شده است، مطالعات محدودی در زمینه این عوامل در کشورمان انجام گرفته است. از طرفی طبق توصیه انجمن دیابت آمریکا حد آستانه آزمون غربالگری با 50 گرم گلوکز تا 130 میلی‌گرم در دسی‌لیتر کاهش یافته است. این مطالعه با هدف بررسی عوامل خطرساز دیابت بارداری و مقایسه ارزش آزمون غربالگری با دو حد آستانه 130 و 140 میلی‌گرم در دسی‌لیتر در زنان باردار شهر شاهرود انجام شد. مواد و روش‌ها: در غربالگری عمومی دیابت بارداری برای 1310 زن باردار مراجعه‌کننده به درمانگاه فاطمیه شاهرود، 12 عامل خطرساز برای انجام غربالگری در اولین ویزیت در نظر گرفته شد. از طرفی به منظور تعیین ارزش آزمون غربالگری، بدون در نظر گرفتن نتیجه آزمون 50 گرم گلوکز، آزمون تشخیصی با 100 گرم گلوکز برای 459 نفر اول مراجعه‌کننده به درمانگاه فاطمیه انجام گرفت. تمامی اندازه‌گیری‌های قند سرم در آزمون غربالگری و تشخیصی با 50 و 100 گرم گلوکز در آزمایشگاه بیمارستان فاطمیه و با روش گلوکز اکسیداز انجام شد. یافته‌ها: طبق مدل رگرسیون لوجستیک مهمترین عوامل خطرساز دیابت بارداری، گلوکزوری، سابقه ماکروزومی، چاقی، سابقه خانوادگی دیابت، سن بالای 30 سال و سابقه نامشخص مرگ نوزادی تعیین شد. بیشترین میزان خطر (001/0p<، 3/110-7/15CI=، 7/41=OR) و ارزش اخباری مثبت (63%) مربوط به گلوکزوری و کمترین میزان خطر بروز دیابت بارداری مربوط به سن بالای 30 سال (001/0p<، 5-8/1CI=، 3=OR) بود. حساسیت 97%، ویژگی 81%، ارزش اخباری مثبت 27/0 و منفی 7/99/0 برای آزمون غربالگری 50 گرم گلوکز با حد آستانه 130 میلی‌گرم در دسی‌لیتر و حساسیت 85%، ویژگی 88%، ارزش اخباری مثبت 35% و منفی 99% با حد آستانه 140 میلی‌گرم در دسی‌لیتر به دست آمد. نتیجه‌گیری: عوامل خطر به دست آمده از مطالعه کشورهای مختلف نیز در جمعیت مورد بررسی ما معنی‌دار شدند. همچنین ارزش اخباری منفی و حساسیت بالای آزمون غربالگری با حد آستانه 130 میلی‌گرم در دسی‌لیتر مشخص گردید. به نظر می‌رسد که با توجه به بالا بودن حساسیت آزمون غربالگری با حد آستانه 130 میلی‌گرم در دسی‌لیتر، سطح مورد نظر، حد آستانه مناسبی برای تشخیص درصد بالایی از زنان باردار مبتلا به دیابت بارداری باشد.