خود مراقبتی در بیماران مبتلا به دیابت: کیفیت گزارش روش شناسی مطالعات کارآزمایی شاهددار تصادفی منتشر شده در مجلات داخلی از ابتدای سال 1390 تا تیر ماه 1395

Abstract

مقدمه: شیوع بالای بیماری دیابت و اهمیت برنامه‌های خود مراقبتی بیماران مبتلا موجب شده مطالعات زیادی برای ارتقای رفتارهای خود مراقبتی و سنجش پیامد حاصل از آن ارائه شود؛ اما کیفیت روش‌شناسی و گزارش این مطالعات در داخل کشور، برای استفاده در خودمراقبتی مبتنی بر شواهد، مورد بررسی قرار نگرفته است. مطالعه حاضر با هدف تعیین کیفیت گزارش روش‌شناسی مطالعات کارآزمایی شاهددار تصادفی شده‌ی برنامه‌های خود مراقبتی در بیماران دیابتی در مجلات داخلی طراحی و اجرا شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه‌، مقالات کارآزمایی شاهددار تصادفی شده‌ی فارسی و انگلیسی زبان مرتبط با دیابت و آموزش خود مراقبتی منتشر شده در مجـلات داخلــی موجــود در پایگاه‌های داده‌ی Magiran، SID، Iranmedex, Irandoc, وGoogle Scholar و Scopus از ابتدای سال 1390 تا تیر ماه 1395 جستجو شدند و توسط ابزار جداد (Jadad) مورد ارزیابی قرار گرفتند. یافته‌ها: 29 مقاله‌ی دارای معیارهای ورود، بر اساس مقیاس جداد 5 و 13، امتیازی میانگین نمره‌ی 92/0±00/2 و 11/1±65/8 را کسب کردند. تخصیص تصادفی در 65/89 درصد مطالعات ذکر شده بود. تنها 3 مورد (89/6 درصد) از مطالعات، کورسازی و 13 مطالعه (82/44 درصد) میزان ریزش و علت آن را بیان کرده بودند. نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه کیفیت گزارش روش شناسی کارآزمایی‌ها را پایین نشان داد (میانگین کمتر از 9). ضعف موجود در گزارش مطالعات کارآزمایی نیازمند تدوین راهنماهای دقیق‌تر مجلات و معرفی ابزارهای ارزیابی مطالعات کارآزمایی بالینی به نویسندگان و داوران مقالات علمی است.