اثر تجویز عصاره آبی کرفس وحشی بر میزان گلوکز و چربی‌های سرم در موش صحرایی دیابتی

Abstract

مقدمه: بیماری دیابت قندی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های متابولیک بدن می‌باشد که با عوارض ناتوان کننده‌ی متعدد در درازمدت همراه است. با توجه به اهمیت درمانی گیاهان دارویی، گیاه کرفس وحشی دارای خاصیت کاهش‌دهندگی سطح پراکسیداسیون لیپیدی و سطح برخی چربی‌های سرم در مدل تجربی هیپرلیپیدمی حیوانات آزمایشگاهی می‌باشد. در مطالعه‌ی حاضر اثر تجویز داخل صفاقی عصاره آبی این گیاه بر میزان گلوکز، تری‌گلیسرید، کلسترول تام، کلسترول LDL و HDL موش صحرایی دیابتی بررسی شد. مواد و روش‌ها: برای این منظور موش‌های صحرایی ماده (28=n) به چهار گروه شاهد، شاهد تحت تیمار با کرفس وحشی، دیابتی، و دیابتی تحت درمان با کرفس وحشی تقسیم‌بندی شدند. عصاره‌ی آبی گیاه به میزان 200 میلی‌گرم بر کیلوگرم به مدت 4 هفته و به صورت یک روز در میان تجویز شد. میزان گلوکز، تری‌گلیسرید، کلسترول تام، کلسترول LDL و HDL سرم قبل از بررسی و در هفته‌های دوم و چهارم پس از بررسی تعیین شد. یافته‌ها: میزان گلوکز سرم در گروه دیابتی افزایش معنی‌داری را در هفته‌ی چهارم در مقایسه با هفته‌ی قبل از آزمایش نشان داد (001/0p<) و در گروه دیابتی تحت درمان با کرفس وحشی کاهش مختصر و غیرمعنی‌دار در مقایسه با گروه دیابتی در همین هفته مشاهده شد. به علاوه سطح تری‌گلیسرید در گروه دیابتی افزایش معنی‌داری را در هفته‌ی چهارم نسبت به هفته قبل بررسی (05/0p<) نشان داد و سطح تری‌گلیسرید در هفته‌ی چهارم در گروه دیابتی تحت درمان با کرفس وحشی در مقایسه با گروه دیابتی به طور معنی‌دار پایین‌تر بود (01/0p<). هم‌چنین یک کاهش معنی‌دار در سطح کلسترول سرم در گروه دیابتی تحت درمان با کرفس وحشی در هفته‌ی چهارم در مقایسه با گروه دیابتی مشاهده شد (01/0p<). از طرف دیگر، میزان کلسترول HDL و LDL در گروه دیابتی تحت درمان در هفته چهارم در حد معنی‌دار و به ترتیب بیشتر (05/0p<) و کمتر (01/0p<) از گروه دیابتی بود. نتیجه‌گیری: تجویز داخل صفاقی عصاره‌ی آبی کرفس وحشی در مدل تجربی دیابت قندی، هر چند فاقد اثر هیپوگلیسمیک بارز بود، موجب تغییرات مطلوب و سودمند در سطح لیپیدهای خون می‌شود.