روان‌سنجی پرسش‌نامه تعیین‌کننده‌های شناختی اجتماعی پیشگیری‌کننده از دیابت نوع دو در افراد در معرض خطر

Abstract

مقدمه: یکی از نیازهای اساسی پژوهش‌گران سلامت، ابزارهای استاندارد به منظور ارزیابی و ارزشیابی وضعیت سلامت است. این مطالعه با هدف روان‌سنجی پرسش‌نامه تعیین‌کننده‌های شناختی اجتماعی پیشگیری از دیابت نوع دو در میان 180 نفر از افراد بالای 30 سال مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی ـ درمانی شهر کرمانشاه انجام گرفت. مواد و روش‌ها: پرسش‌نامه با بهره‌گیری از گام اول و دوم رویکرد نقشه نگاری مداخله طراحی شد. توصیف داده‌ها و اعتبار ساختار پرسش‌نامه از طریق تعیین همبستگی‌ها و انحصار متقابل گویه‌ها از یکدیگر به وسیله تحلیل عاملی اکتشافی و با بهره‌گیری از نرم‌افزار SPSS ویرایش 21 در سطح معناداری0/05 انجام گرفت. یافته‌ها: شاخص کفایت نمونه‌برداری 0/860 و آزمون بارتلت کرویت در سطح قابل قبولی معنی‌دار بود (0/001>P). هفت عامل بر اساس پایه‌های مفهومی نظریه رفتار برنامه‌ریزی شده، نظریه شناختی اجتماعی و الگوی باور سلامتی شامل نگرش، حساسیت درک شده، شدت درک شده، خودکارآمدی درک شده، هنجارهای ذهنی، موانع درک شده و رفتار با مقادیر ویژه بیشتر از 1/1 و سطح بار عاملی 0/4 یا بالاتر در 36 گویه استخراج شدند. این هفت ساختار 65/76 درصد از تغییرات واریانس الگوی فرضی را تبیین کردند. نتیجه‌گیری: ابزار طراحی شده از روان‌سنجی و پیشگویی‌کنندگی مطلوبی برخوردار بود و می‌تواند به عنوان یک ابزار روا و پایا جهت ارزشیابی تعیین‌کننده‌های شناختی اجتماعی مؤثر بر اتخاذ رفتارهای پیشگیری‌کننده از دیابت نوع دو، در جمعیت در معرض خطر شهری مورد استفاده قرار گیرد.