بررسی تأثیر پودر پسته وحشی (بنه) بر چربی‏ها و لیپوپروتئین‏های سرم خون خرگوش‌های نر

Abstract

مقدمه: در این مطالعه تأثیر پودر پسته وحشی (بنه) بر چربی‌ها و لیپوپروتئین‌های سرم خون خرگوش (به عنوان مدل حیوانی برای انسان) بررسی شد. مواد و روش‌ها: سی قطعه خرگوش نر سالم انتخاب و به طور تصادفی به 6 گروه مختلف تقسیم شدند. به هر گروه آزمایشی (شامل 5 قطعه خرگوش) درصدهای متفاوتی از پودر پسته وحشی (10% و 100%)، کلسترول، روغن نباتی و روغن دنبه داده شد. چربی‌ها و لیپوپروتئین‌های سرم خون به روش‌های متداول آزمایشگاهی مورد سنجش قرار گرفتند. یافته‌ها: پس از مصرف جیره‌های حاوی 10 و 100 درصد پودر پسته وحشی غلظت تری‌گلیسرید، کلسترول، لیپیدتام، HDL ـ کلسترول، VLDL ـ‌کلسترول و LDL ـ‌کلسترول سرم در دفعات مختلف نمونه‌گیری اختلاف آماری معنی‌دار نشان دادند (05/0p<) به طوری که با پیشرفت زمان مصرف جیره‌های حاوی 10 و 100 درصد پودر پسته وحشی، روند کاهش معنی‌داری در غلظت تری‌گلیسرید، کلسترول، لیپیدتام، VLDLـ‌کلسترول و LDL ـ‌کلسترول و افزایش معنی‌داری در غلظت HDL ـ کلسترول سرم دیده شد (05/0p<). مصرف جیره حاوی 10% روغن نباتی در خرگوش‌های نر با افزایش معنی‌داری در غلظت تری‌گلیسرید، کلسترول و لیپوپروتئین‌های سرم (LDL، VLDL و HDL) همراه بود (05/0 p<). مصرف جیره حاوی 10% روغن دنبه در خرگوش‏های نر منجر به کاهش معنی‌داری در غلظت HDL ـ‌کلسترول و لیپیدتام سرم شد (05/0p<‌). در این حالت، سایر چربی‌ها و لیپوپروتئین‌ها روند کاهش یا افزایش مشخصی نشان ندادند. مصرف جیره حاوی 1% کلسترول با کاهش معنی‌داری در غلظت تری‌گلیسرید، HDL ـ‌کلسترول و VLDL ـ‌کلسترول سرم و افزایش معنی‌داری در غلظت کلسترول و LDL ـ کلسترول سرم همراه بود (05/0p<). نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد که مصرف پودر پسته وحشی به دلیل داشتن درصد قابل توجهی از اسیدهای چرب غیراشباع و اسیدهای چرب ضروری، برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی ـ عروقی و‌ آترواسکلروز و کاهش مرگ و میر ناشی از این بیماری‌ها مفید و سودمند است. مصرف پودر پسته وحشی سبب کاهش LDL ـ‌کلسترول و افزایش HDL ـ‌کلسترول سرم می‏شود. این تغییرات در غلظت لیپوپروتئین‌های سرم برای پیشگیری از بروز بیماری‌های قلبی ـ عروقی اهمیت زیادی دارد.