اثر روزه‌داری ماه رمضان بر اسمولاریته، غلظت بعضی از الکترولیت‌‌های سرمی و پارامتر‌های خونی

Abstract

مقدمه: در ماه رمضان حدود 400 میلیون مسلمان به روزه‌داری می‌پردازند. با وجود مطالعه‌های متعدد انجام شده در مورد اثر فیزیولوژیک این فریضه همچنان ابعاد ناشناخت‌های از آن باقیمانده است. این مطالعه برای تعیین اثر روزه‌داری ماه رمضان بر تغییرهای اسمولاریته‌ی سرم و آزمون‌های کلیوی در افراد روزه‌دار جوان سالم اجرا شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه‌ی کوهورت در سال 1380 در 80 دانشجوی سالم (41 مرد و 39 زن) انجام شد. وزن، نمایه‌ی توده‌ی بدن، گلوکز، اسمولاریته، سدیم و پتاسیم سرم در افراد داوطلب سالم قبل و در پایان ماه رمضان بعد از یک ناشتایی 12 ساعته اندازه‌گیری شد. علاوه بر این تعداد گلبول‌‌های سفید و قرمز، پلاکت‌‌ها و اندکس‌‌های گلبولی طی این دو نوبت ارزیابی شد. یافته‌ها: میانگین سنی شرکت‌کنندگان 7/22 سال بود. در پایان ماه رمضان، وزن در هر دو گروه جنسی کاهش معنی‌داری نشان داد ولی نمایه‌ی توده‌ی بدن تن‌ها در بانوان کاهش معنی‌دار داشت. کاهش گلوکز و افزایش اسمولاریته و سدیم سرم در هر دو جنس در پایان ماه رمضان معنی‌دار بود ولی پتاسیم تن‌ها در مردان کاهش معنی‌دار داشت. میانگین گلبول‌‌های قرمز در هر دو جنس افزایش معنی‌دار نشان داد ولی میانگین گلبول‌‌های سفید تن‌ها در زنان و پلاکت‌‌ها تن‌ها در مردان افزایش معنی‌دار نشان داد. هموگلوبین و هماتوکریت در پایان ماه رمضان نیز تن‌ها در مردان کاهش معنی‌دار داشت. تغییرات اوره و کراتینین در این مطالعه معنی‌دار نبود. نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد روزه‌داری ماه رمضان به طور کامل می‌تواند سبب افزایش اسمولاریته‌ی سرم و کاهش برخی اندکس‌‌های گلبولی شود ولی این تغییرات در افراد سالم در محدوده‌ی طبیعی می‌باشد. مطالعه‌ها‌ی مشابهی در افراد دارای اختلال‌های خونی و کلیوی توصیه می‌شود.