رفتارهای خودمراقبتی و عوامل مرتبط با آن در زنان مبتلا به دیابت نوع 2

Abstract

مقدمه: تبعیت از رفتارهای خودمراقبتی به منظور پیشگیری از عوارض دیابت و بهبود کیفیت زندگی امری ضروری است. هدف پژوهش حاضر، بررسی رفتارهای خودمراقبتی و عوامل مرتبط با آن در زنان مبتلا به دیابت نوع 2 بود. مواد و روش‌ها: در مطالعه‌ی مقطعی، توصیفی ـ تحلیلی حاضر 140 بیمار زن مبتلا به دیابت نوع 2 که از آذر تا اسفند سال 1392 به درمانگاه دیابت شهر اهواز مراجعه کرده بودند، بررسی شدند. داده‌ها به روش مصاحبه و با استفاده از پرسش‌نامه‌ی‌ ویژگی‌های فردی، جنبه‌های بالینی بیماری و مقیاس خلاصه فعالیت‌های خودمراقبتی دیابت گردآوری شد. روایی و پایایی پرسش‌نامه مورد سنجش و تایید قرار گرفت. محدوده‌ی قابل اکتساب نمره‌ی رفتارهای خودمراقبتی 77-0 بود. یافته‌ها: میانگین نمرات خودمراقبتی در بیماران 55/11±93/30 و نشان‌دهنده‌ی خودمراقبتی متوسط بود. بیشترین میانگین نمرات خودمراقبتی مربوط به رعایت رژیم غذایی 38/5±28/16 و مصرف صحیح داروها 57/2±74/5 و کمترین میانگین مربوط به انجام آزمایش قند خون 38/3±89/1 و فعالیت فیزیکی 09/3±24/2 بود. میانگین نمرات خودمراقبتی براساس سطح تحصیلات، مدت ابتلا به دیابت، شبکه‌ی زندگی، قند خون ناشتا و نحوه‌ی مراجعه به پزشک به طور معنی‌داری متفاوت بود (5 0/0P<). این متغیرهای معنی‌دار به جز قند خون ناشتا 23% از واریانس خودمراقبتی را تبیین می‌نمودند. نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش حاضر می‌تواند در طراحی و اجرای برنامه‌های آموزشی با هدف ارتقا رفتارهای خودمراقبتی و کنترل موثرتر دیابت نوع 2 در زنان مفید باشد.