نقش خانواده در رفتارهای مخاطره آمیز جنسی دختران جوان: یک مطالعه کیفی

Abstract

چکیده زمینه و هدف: رفتارهای جنسی مخاطره آمیز، تهدید بزرگی برای سلامت جسمی و اجتماعی جوانان محسوب می‌شود. خانواده دارای نقش موثری در مشارکت دختران جوان به رفتار‌های جنسی مخاطره آمیز است. مطالعه حاضر با هدف تبیین نقش خانواده در رفتارهای مخاطره آمیز جنسی دختران جوان طراحی شد. روش بررسی: مطالعه حاضر، کیفی از نوع تحلیل محتوای قراردادی بود که با مشارکت 65 دختر جوان 35 -18 سال در خوابگاه‌های وابسته و غیر وابسته به دانشگاه تربیت مدرس انجام گردید. داده‌ها از طریق جلسه‌های گروهی متمرکز (7 جلسه) و مصاحبه‌های فردی عمیق (10 مصاحبه) در سال 1391 به روش گلوله برفی جمع آوری شد. جلسه‌های متمرکز در خوابگاه دانشجویان و محل مصاحبه‌های فردی طبق خواسته مشارکت کنندگان تعیین می‌شد. رویکرد - Granheimجهت تجزیه و تحلیل داده‌ها استفاده شد. برای افزایش اعتبار نتایج، روش‌های چندگانه جمع آوری داده‌ها، نمونه گیری با حداکثر تنوع و نظارت خارجی مورد استفاده قرار گرفت. یافته‌ها: یافته‌های مطالعه کنونی به سه طبقه اصلی "نظارت خانواده"، "حمایت عاطفی خانواده" و "تربیت خانوادگی" تقسیم شد. طبقه "تربیت خانوادگی" دارای دو زیرطبقه "تربیت باز" و "تربیت صرفا مذهبی" بود. از آنجا که خانواده، اولین بستری است که دختر جوان در آن رشد یافته و تربیت می‌شود، مشارکت کنندگان، نظارت و حمایت عاطفی خانواده را از عوامل محافظتی مشارکت در رفتار جنسی مخاطره آمیز برشمردند. همچنین، آنها دو سر طیف تربیت خانوادگی (تربیت خانوادگی باز و تربیت مذهبی افراط گونه) را از عوامل خطر جهت مشارکت در رفتار مخاطره آمیز برشمردند. نتیجه‌گیری کلی: طبق نتایج مطالعه، خانواده، دارای نقش پررنگی در مشارکت دختران جوان در رفتار جنسی است. یافته‌های مطالعه کنونی، می‌تواند در جهت ارائه راهکارهائی (شامل آموزش والدین در رسانه، مدارس و سازمان‌ها) جهت پیشگیری از ارتباطات جنسی در زمان تجرد و رفتارهای جنسی مخاطره آمیز به کار گرفته شود.