تاثیر شرکت در گروه حمایتی همتایان بر سلامت روان بیماران تحت درمان با همودیالیز

Abstract

چکیده

زمینه و هدف: بیماران تحت درمان با همودیالیز با طیف وسیعی از مشکلات جسمی، روانی و اجتماعی روبرو شده و در نهایت در معرض ناتوانی قرار می‌گیرند. در گروه‌های حمایتی همتایان افراد با تجربه‌های مشابه، راهبردهایی را ارایه می‌دهند که منجر به بهبود کیفیت زندگی بیماران گردد. این مطالعه با هدف تعیین تأثیر شرکت در گروه حمایتی همتایان بر سلامت روان بیماران تحت درمان با همودیالیز انجام شد.

روش بررسی: پژوهش حاضر به صورت کارآزمایی بالینی تصادفی شده با گروه مداخله و کنترل بر روی 64 بیمار تحت همودیالیز در بیمارستان شهر سبزوار در سال 1392 انجام گرفت. روش نمونه‌گیری به صورت تصادفی ساده بوده و شرکت کنندگان با استفاده از بلوک‌های جایگشتی به دو گروه مداخله و کنترل تقسیم شدند. بیماران گروه کنترل مراقبت روتین بخش دیالیز را دریافت می‌کردند. جلسات حمایتی همتایان به مدت 8 هفته به صورت 2 ساعت در هفته جهت گروه مداخله برگزار شد و موضوع جلسات بر اساس مشکلات به‌دست آمده از نیاز و علاقه بیماران بود. در هر دو گروه داده‌ها با استفاده از بخش عملکرد روانی پرسشنامه‌ی کیفیّت زندگی مرتبط با سلامت بیماران دیالیزی قبل و بعد از مداخله جمع آوری شدند. داده‌ها با استفاده از آزمون تی زوجی و تی مستقل در نرم افزار SPSS نسخه 18 تجزیه و تحلیل شدند.

یافته‌ها: بین دو گروه مداخله و کنترل از نظر امتیازهای وضعیت سلامت روان بعد از اتمام مطالعه اختلاف معناداری وجود داشت (05/0P<). در گروه مداخله قبل و بعد از شرکت در گروه حمایتی همتایان، اختلاف آماری معناداری از نظر امتیازهای وضعیّت سلامت روان وجود داشت (05/0P<) و سلامت روان بیمارن تحت همودیالیز در گروه مداخله افزایش یافت.

نتیجه‌گیری کلی: با توجه به این که شرکت در گروه حمایتی همتایان موجب ارتقاء سلامت روان بیماران تحت همودیالیز می‌شود، نتایج این پژوهش می‌تواند در آموزش و مدیریت پرستاری کاربرد داشته باشد و توسط مدرسین پرستاری در آموزش بالینی دانشجویان پرستاری و طراحی فرایند پرستاری در بیماران تحت همودیالیز مورد استفاده قرار گیرد.